Küçük zorluklardan büyük krizlere kadar birçok noktada stres hayatın bir parçasıdır. Her ne kadar yaşanacak olayları kontrol etme şansına sahip olamasan bile onlara nasıl cevap vereceğini kontrol edebilirsin. Çünkü stres ezici hakimiyetini kurduğu zaman refah durumunu doğrudan etkiler.
Hayatındaki stresi azaltmak için hiç mücadele ettin mi? En iyisini yapmaya çalışırken başarılı olmak ve kendini geliştirmek zor bir iştir. Bu uğraş çoğu zaman çok fazla stresin ortaya çıkmasına neden olur. İşte ortaya çıkan bu stresi azaltmak için bir şeyler yapman gerekir.
1. Sevmediğin şeyleri yapmayı bırakmalısın
Bu aslında çok açık bir şeydir. Hayatındaki en büyük stres kaynaklarından birisi işindir. Kariyerleriyle ilgili strese giren insanların işlerinden hoşlanmamaları söz konusudur. Bu konuda bana güvenebilirsin. Günümüzde çok az insan sevdiği işi yapmakla meşguldür.
Stresle başa çıkmanın ve kendini ondan kurtarmanın en mantıklı adımı kaynağı iyi saptamaktır. Tüm stresin oluşmasına neden olan şey nedir? Sevdiğin bir şeyi yapmanın bir yan etkisi mi? Yoksa sıkıcı ve bezdirici bir kariyer seçeneği mi? Bunlara bir cevap bulmalısın.
2. Kafa yapını değiştirmelisin
Kafa yapını değiştirmek stres karşısında en önemli silahlarından biri olacaktır. Özellikle iş hayatında ve aynı zamanda genel hayatında sürekli monotonluk ile mücadele edersin. Kafa yapını değiştirmek bu monotonluk durumunu ortadan kaldırmak için gereklidir.
Monotonluk strese neden olur. Çünkü sürekli aynı düzlemde olmaktan sıkılırsın. Kafa yapını değiştirmen gerekir. Farklı şeyler yapman gerekir. Örneğin, bugün bir farklılık yapıp yeni bir yere gitmeyi düşünebilirsin. Önemli olan monoton yaşam biçimini bir süreliğine rahatsız etmektir.
3. Midene dikkat etmelisin
Sürekli yüksek stres seviyesinde çalışmak tüm vücudunu olumsuz etkileyecek bir şeydir. Fakat bu gibi durumlarda diğerlerinden biraz daha fazla etkilenen bazı organlar vardır. Mide bunların başında gelir. Çok stres söz konusu olduğunda miden acı içinde kıvranacaktır.
Çok fazla baskı altında olduğunda ve hoş olmayan bir durumda olduğunda vücudun vereceği ilk tepkilerden biri mideyi bir top haline dönüştürür. Bu onun savunmasız kalması anlamına gelir. Dolayısıyla yoğun stres altında çalıştığın zaman midene ekstra dikkat etmen gerekir.
4. Kaliteli uyku çekmelisin
Maksimum üretkenlik için çaba sarf ederken çoğu durumda kendimizi zorlarız. Bu gibi durumlarda ilk yaptığımız şey ise uykunun önemini unutmaktır. Vücudumuzun uykuya ihtiyacı vardır. Düzenli olarak yeterli miktarda uyumazsan vücudunun normal ayarlarıyla oynamış olursun.
Uyku, vücudumuzun enerji ihtiyacını geri kazanmasını sağlayan doğal bir mekanizmadır. Aynı zamanda stresle başa çıkmanın doğal bir yoludur. Yeterince uyumazsan stres zihnini sağlıksız olmaya zorlar ve vücudun hızla giderek yorulmaya başlar. Bunun yaşanmasına izin vermemelisin.
5. Bitkilerden destek almalısın
Yeşil bir ortamda zaman geçirmek sinirleri sakinleştirmeye ve sağlığını iyileştirmeye yardımcı olabilir. Sık sık kullandığın alanlarda birkaç iç mekan bitkisi bulundurmalı ve buralarda uzun süreler geçirmelisin. Bu bitkiler doğal olarak seni besleyeceklerdir.
Stresin olduğunda iç mekan bitkileri kendine karşı biraz daha nazik olman gerektiğini hatırlatırlar. Eğer gerekiyorsa, bitkilerini sulamak, onları budamak ve saksı kumlarını değiştirmek için biraz vakit ayırmalısın. Bu davranışlar sayesinde stresten arınmayı başarabileceksin.
6. Müzik dinlemelisin
Kendini kolayca strese kaptırıyorsan veya düzenli olarak stres yaşıyorsan müzikten destek alabilirsin. Doğru oluşturulmuş bir oynatma listesi sayesinde stresten arınmayı başarabilirsin. Sakinleşmeni sağlayacak müzikler dinleyerek stresi uzaklaştırabilirsin.
Müzik konusunda çok uğraşmak istemiyorsan radyoyu açıp ruh halini canlandıracak bir şeyler dinlemeyi düşünebilirsin. Müzik evrensel bir dildir. Ruh halini iyileştirmek ve stresi ortadan kaldırmak için son derece etkili bir araçtır.
7. Hayatını düzene sokmalısın
Stresin etkilerinin büyük bir kısmı hayatındaki düzensizlik ile ilgili olabilir. Bir dakikanı ayırmalı ve çalışma alanına, evine ve evindeki odalara göz atmalısın. Buralarda çok fazla vakit geçirdiğin doğrudur. Ama bunların ne kadar düzenli olduğunu hiç düşündün mü?
Sıklıkla bol bol zaman harcadığımız ve sayısız saatler geçirdiğimiz alanları düzenlemek zihni dağıtmanın harika yollarından biridir. Zihnin aldığı şey ortaya koyulan enerjidir. Ortamı düzenlemek için 10-20 dakika harcayarak hayatındaki stresi azaltmayı başarabilirsin.
8. Basitleştirmeye çalışmalısın
Özellikle aşırı aktif olduğun ve kendine yetecek zaman bulamadığın anlarda hayatın çok karmaşık olabilir. Çok fazla proje üstlenmek, fazla mesai yapmak veya etkinliklere aşırı zaman harcamak kolaydır. Hayatını basitleştirmeye çalıştığında stres yaratan şeyleri azaltmaya karar verirsin.
Bilerek yavaşlamayı seçmelisin. Kendin ve ailen için daha sessiz faaliyetler planlayın. Basitleştirme yapmanın bir başka yolu bulunduğun ortama bir düzen aşılamaktır. Dolapları temizlemek veya çalışma alanını düzenlemek her zaman iyi bir fikirdir.
9. Yönlendirilmiş imgelemeyi denemelisin
Yönlendirilmiş imgeleme zihnini kullanarak tatil yapmak gibidir. Kendini mutlu hissettiğin yere götürürsün ve o anın tadını çıkarmaya çalışırsın. Yönlendirilmiş imgelemeyi uygulamak için biraz pratik yapmak önemlidir. Çünkü her zaman istediğin hayali kurma başarısını gösteremezsin.
Sadece bir dakikalığına gözlerini kapat ve huzurlu olduğunu düşündüğün bir yerde dolaşmaya çalış. Tüm duygusal deneyimlerin ile orada olmaya çalışarak kendini iyi hisset. Birkaç dakika sonra gözlerini aç ve şimdiki zamana geri dönüş yap.
10. Meditasyon yapmalısın
Meditasyon, kısa süreli stres rahatlamasının yanında kalıcı stres yönetimi faydalarını beraberinde getirir. Denenecek pek çok farklı meditasyon şekli vardır. Her biri benzersiz kazanımlara sahiptir ve her birisi farklı kişilere hitap eder.
Yavaşça derin derin nefes alırken zihninde tekrar ettiğin bir mantra geliştirebilirsin. Buna ek olarak farkında olma bilinci geliştirmek için birkaç dakika derin derin nefes almayı sürdürebilirsin. Gördüğün, duyduğun, tattığın, dokunduğun ve kokladığın her şeye dikkat etmelisin.
11. İlerlemeli kas gevşetmeye çalışmalısın
İlerlemeli kas gevşemesi vücudundaki tüm kasları grup halinde gevşetmeyi içerir. Pratik yapmak için birkaç kez derin nefes alarak başlangıç yapabilirsin. Ardından alnın ile başlayıp ayak parmaklarına doğru inerek her kas grubunu sıkılaştırma ve gevşetme yoluna gitmelisin.
Bu uygulama ile kaslarındaki gerginliği algılamayı öğreneceksin. Böylece daha kolay rahatlamayı başaracaksın. Bununla birlikte ne zaman pratik yaparsan yap vücudunda bir rahatlama hissi yaşadığını göreceksin. Bu seni stresten olabildiğince uzak tutacaktır.
12. Nefes almaya odaklanmalısın
Sadece nefesine odaklanmak veya nefes alma şeklini değiştirmek bile genel stres seviyende büyük bir fark yaratabilir. Nefes alma teknikleri birkaç dakika içinde vücudunu ve beynini sakinleştirebilir. Bu yöntem için en iyi haber etrafında birileri varken dahi yapılabilecek olmasıdır.
Burnundan nefes al ve karnının havayla dolmasını sağla. Nefes alırken yavaş yavaş üçe kadar say. Bir saniye bekle ve sonra tekrar üçe kadar sayarken burnundan nefes ver. Nefes alırken sakin bir hava soluduğunu, nefes verirken stres ve gerginlikten arındığını hayal et.
13. Yürüyüşe çıkmalısın
Egzersiz dakikalar içerisinde kendini gösterebilecek fantastik bir stres gidericidir. Yürüyüşe çıkmak, farklı bir bakış açısına sahip olmanı sağlayabilecek bir manzara değişikliğinin tadını çıkarmana yardımcı olur. Beraberinde egzersiz yapmanın faydalarını kazanırsın.
Bu nedenle, sadece ofisteki sıkıntılı durumlarda dışarı çıkıp hava almayı düşünmemelisin. Gerektiğinde enerjini yenilemek için mola vermeyi düşünerek yürüyüşe çıkmalısın. Böylece zihnini ve bedenini gençleştirmek için basit ve etkili bir yöntemi uygulamış olursun.
14. Sevdiğin biriyle kucaklaşmalısın
Fiziksel dokunuş stresi azaltmak için oldukça işe yarar. Sevdiğin birine sarılmak bu konuda en kullanışlı yöntemdir. Birine sarıldığın zaman yüksek mutluluk ve düşük stres seviyeleri ile ilişkili hormonlar salgılamaya başlarsın.
Oksitoksin adını taşıyan bu hormon kan basıncında bir azalmaya neden olur. Beraberinde stres hormonunu azaltarak rahatlamaya yardımcı olur. Bu yüzden, eğer gerekliyse sevdiğin biriyle kucaklaşmayı denemelisin. Bu sayede en basit stres azaltma yöntemini uygulamış olursun.
15. Aromaterapinin tadını çıkarmalısın
Aromaterapi stres atmak için fazlasıyla faydalıdır. Aroma terapi yaparak kendini daha enerjik, rahatlamış ve yaşamaya istekli hissedebilirsin. Yapılan birçok araştırma bazı kokuların beyin dalgalarının faaliyetlerini değiştirerek stres hormonlarını azaltabileceğini gösterir.
Arometerapi uzun bir süredir aradığın sakinliği ve huzuru burnunun ucuna getirecektir. Sevdiğin kokularla dolu bir ortamda kendini yenilenmiş ve zinde hissedebilirsin. Elbette aramoterapi yaparken seçilecek aromatik yağlar fazlasıyla önemlidir.
16. Sanat çalışması yapmalısın
Bu uygulanması kolay bir yöntem değildir. Resim yapmak veya bir şeyler çizmek çocukluk döneminde çok sevdiğin bir şey olabilir ancak sanatla olan bağını iyi düşünmen gerekir. Bu bağı tekrar kazanmak zor değildir. Üstelik bunu yapmanı sağlayacak sayısız alternatiflerin olacaktır.
Çizimlerle uğraşmak istemiyorsan boyamayı düşünebilirsin. Yetişkinlere yönelik boyama kitaplarının popüler olmasının en büyük nedenlerinden biri stresi azaltma konusunda insana yardımcı olmasıdır. Boyama yaparak bu faydadan kolaylıkla yararlanabilirsin.
17. Sağlıklı beslenmelisin
Kötü bir beslenme alışkanlığı strese karşı daha fazla sorun yaşamana neden olur. Duygusal yemek yeme ve çok yağlı, çok şekerli yiyeceklere ulaşmak uzun süreli stresine katkıda bulunan geçici bir rahatlama hissi uyandıracaktır.
Kurabiye veya patates cipsi gibi rafine edilmiş karbonhidratlar kan şekeri artışına neden olabilir. Kan şekeri çöktüğünde daha fazla stres ve endişe ile baş başa kalabilirsin. Sağlıklı bir beslenme alışkanlığı stresle uzun vadeli bir şekilde mücadele etmene yardımcı olacaktır.
18. Hobilere zaman ayırmalısın
Hobiler stresi azaltmak için harika bir yol olabilir. İnsanlar hobi edinmek gibi bir uğraşın kendi hayatları için çok fazla olacağını düşünürler. Daha doğrusu buna vakit bulamayacaklarına inanırlar. Ancak doğru zamanlama ile bu problemi ortadan kaldırabilmek mümkündür.
Kendini daha iyi hissettiğin zaman daha fazla performans gösterirsin. Dolayısıyla boş zamanını çalışma verimliliği kazanmak için değerlendirebilirsin. Hobilerin hayatını doya doya yaşama konusunda sana destek olacak en iyi yol arkadaşlarıdır.
19. Kendinle pozitif konuşmalısın
Kendinle konuşma şeklin son derece önemlidir. Şiddetli eleştiri, şüphe ve yıkıcı öngörüler pek faydalı şeyler değildir. Sürekli olarak “buna zamanım yok” veya “buna katlanamıyorum” gibi şeyler söylüyorsan kendini stres altında tutuyorsun demektir.
Kendinle daha gerçekçi ve en önemlisi daha şefkatli bir şekilde konuşmaya çalışmalısın. İç diyalogların her zaman başarı odaklı olmalı ve seni harekete geçirecek niteliklere sahip olmalıdır. Kendinle olumlu konuşarak duygularını yönetmeyi başarabilir ve daha olumlu hareket edebilirsin.
20. Minnettar olmalısın
Memnuniyet, memnuniyet duyman gereken her şeyi tanımlama konusunda sana yardımcı olur. Güneşli bir gün için müteşekkir olabilirsin. Bunun için minnet duyabilirsin. Güvenli bir şekilde işe gidip geldiğin zaman yaşamındaki güzel şeyleri düşünebilirsin.
Minnettar olan insanlar daha iyi zihinsel sağlığa, daha az strese ve daha iyi bir yaşam kalitesine sahiptirler. Öyleyse, masada otururken nelerden minnet duyduğunu düşünmek için kendine biraz vakit ayırmalısın. Böyle böyle minnettarlığı düzenli bir alışkanlık haline getirmelisin.
21. Egzersize önem vermelisin
Fiziksel egzersiz stresi yönetmek ve zihinsel sağlığı iyileştirmek için çok önemlidir. Senin için en iyi haber ise şöyle, özellikle stresi azaltabilecek birçok farklı egzersiz türü vardır. Bir spor salonuna gidebilir veya egzersizleri evde yapmayı deneyebilirsin.
Çeşitli spor dersleri alabilirsin veya bunun yerine bahçede spor yapmayı düşünebilirsin. Fiziksel egzersiz yapabilmek için takip edebileceğin çok farklı yollar vardır. Sadece yürüme ve kuvvet antrenmanı yaparak dahi kendini stresten uzaklaştırmayı başarabilirsin.
22. Yapılacaklar listesi oluşturmalısın
20 saatlik bir çalışmayı 15 saate sıkıştırmaya çalışıyorsan kendini stresli hissetmen çok normaldir. İş yükünü azaltmak gün içerisinde kendini daha iyi hissetme konusunda sana yardımcı olabilecek bir etken olabilir. Bunun için zaman yönetimi konusunda kendini geliştirmen gerekir.
Zaman yönetimi becerileri kazanmak, yaşadığın stresi en aza indirmeye ve kaçınma fırsatının olmadığı çeşitli durumları daha iyi yönetmene izin verecektir. Bu sayede kendini stresten uzak tutmayı başarabilir ama aynı zamanda iş verimliliğini yükseltmeyi başarabilirsin.
23. Sosyal destek almalısın
Yaşamında ne kadar fazla destekleyici insan varsa senin için o kadar iyidir. Duygusal destekten ve arkadaşlıktan yoksunsan stresli olman çok doğaldır. Sosyal destek alabilmek için etrafındaki insanlara ulaşman gerekir. Bunun için önce insanlara güvenmeli ardından onların desteğini almalısın.
Belki sosyal destek için ulaşım ağını genişletmeyi düşünebilirsin. Bir organizasyona katılabilir, bir destek grubunda yer alabilir veya yaşamını destekleyecek çeşitli kişilerden profesyonel destek alabilirsin. Hayatın için en iyisine karar verecek kişi olduğunu hiçbir zaman unutmamalısın.
24. Gereksiz şeylerden uzaklaşmalısın
Bazen stresi azaltmanın en iyi yolu hayatında yer alan bir şeylerle bağı koparmaktır. Stresine stres ekleyen şeylerden kurtulmalısın. Böylece aradığın huzuru kolayca yakalamayı başarabilirsin. Sadece nelerle bağlantıyı kesmen gerektiğine karar vermelisin.
Haberleri izlemek, sürekli dijital cihazları kullanmak, alkol tüketmek ve çok fazla kafein içerikli içecek tüketmek hayatında daha fazla stres olmasına neden olabilecektir. Günlük alışkanlıklarını gözden geçirip bazı değişiklikler yaparak kendini daha iyi hissedebilirsin.