Kitap okumanın faydaları saymakla bitmez. İyi bir kitap okumak sıradan bir haber, bir yazı veya bir sosyal paylaşım okumaktan çok daha faydalıdır.
Kitap okumak önemlidir. Çünkü kitap okumak düşüncelerimizi geliştirir, zihnimizi aktif tutarak bize sonsuz bilgi ve ders verir. Öğrenme ve anlama konusunda bize yardımcı olacak kitaplardan yararlanmak kitap okumanın en önemli faydaları arasında yer alır. Ancak kelime ve düşünce becerilerinin geliştirilmesi gibi diğer faydaların da göz önünde bulundurulması gerekir.
1. Zihinsel uyarılma
En son ne zaman kitap okudun? Her gün kitap okumak gibi bir alışkanlığın var mı? Yoksa kendini sosyal medyada kaybedenlerden misin? Düzenli bir şekilde ilerleyen bir kitap okuma alışkanlığın yoksa kaçırdığın çok şey olabilir. Kitap okumanın türlü faydaları vardır. Üstelik Catherine Winter‘ın söylediği gibi bu faydaları kitap okumaya başlar başlamaz kazanabilirsin.
Yapılan birçok araştırma zihinsel olarak uyarılmanın Alzheimer gibi unutkanlık merkezlik hastalıkların ilerlemesini yavaşlatabileceği ortaya konmuştur. Bunun ardındaki temel sebep beynin aktif tutulması ve onun meşgul edilmesi doğrultusunda güç kaybetmesine engel olunmasıdır. Düzenli kitap okuyanlar zihinsel uyarılma açısından her zaman daha avantajlıdırlar.
Vücutta yer alan diğer tüm kaslar gibi beynin güçlü ve sağlıklı kalması için egzersiz yapmak önemlidir. Beyni kullanırsan onu aktif tutabilirsin, kullanmazsan onu kaybedebilirsin. Bulmaca çözmek veya satranç oynamak gibi etkinlikler beynin uyarılması için önemli kaynaklardır. Bunları kitap okumak gibi son derece basit ve keyifli bir şeyle desteklemeyi başarabilirsin.
2. Stresin azaltılması
Gün içerisinde ne kadar stres dolu olduğunun bir önemi olmaksızın mutlaka stresi azaltacak bir şeyler yapmaya çalışmalısın. Kişisel ilişkilerinin zarar görmesini istemiyorsan buna dikkat etmen gerektiğini bilmelisin. Bu nedenle iyi yazılmış kitaplara başvurabilmek önemlidir. Onlar sayesinde stresi azaltmayı başarabilirsin.
İyi yazılmış bir roman sadece başka dünyalara seyahat edebilirsin. İlgi çekici bir konu söz konusu olduğunda daha fazla okumak için göstereceğin çaba seni stresten uzaklaştıracaktır. Bu sayede günün getirdiği o ağır yükten kurtulmayı başarabilirsin. Hissettiğin gerginliğin azalmasını ve rahatlamasını sağlayabilirsin.
3. Bilgi edinme
Okuduğun hemen hemen her şey yeni bilgi parçalarıyla tanışmanı sağlar. Bu bilgilerin ne zaman ve ne şekilde işe yarayacağını asla bilemezsin. Ne kadar fazla bilgiye sahipsen karşılaşacağın herhangi bir zorlukla başa çıkmak için bir o kadar donanımlı olursun. Bu sayede bir şeylere takılı kalmadan hayatta daha kolay yolculuk edebilirsin.
Ek olarak edindiğin bilginin seninle birlikte olacağı sayısız durum olacaktır. Evini, arabanı, işini veya tüm mal ve mülkünü kaybedebilecek olsan dahi bilgi daima seninle olacaktır. Onun yitip gitmesi için unutkanlık gibi rahatsızlıkların ortaya çıkması gerekir. Bu yaşanmadığı sürece bir bilgi sana ölüme kadar eşlik edecektir.
4. Kelime bilgisinin genişlemesi
Ne kadar çok okursak o kadar çok kelime kazanırsın. Her okuduğun kitapta karşına çıkan kelime günlük kelime haznenin içerisine dahil olur. Açık sözlü olmak veya iyi konuşan biri olmak hemen hemen her meslekte aranan bir özelliktir. Kitap okuyarak kelime bilginin genişletmeyi başaracağın için bu konuda çok fazla problem yaşamazsın.
Daha fazla kelime bilmek benlik saygının daha yüksek olmasını sağlayacaktır. İyi bir okuyucu olmanın yanında iyi bir konuşmacı olabilmek için ihtiyacın olan her şey sana sunulacaktır. Bu nedenle kitap okumak kariyerindeki yükseliş konusunda sana yardımcı olabilecek önemli bir detay durumundadır. Daha fazla kelime öğrenmek için daha fazla kitap okumalısın.
5. Hafızanın güçlendirilmesi
Bir kitap okuduğun zaman her hikaye boyunca yeni yollar keşfedersin. Hikaye bütünlüğünü korumak için hafızan bu yolları her zaman bir arada tutmaya çalışır. Bunlara çeşitli karakterler, arka planlar, istekler, tarihler ve nüansları hatırlaman gerekir. Hatırlanması gereken çok şey vardır ama insan beyni bunun üstesinden gelebilecek kadar güçlüdür.
Şaşırtıcı bir şekilde yaratılan her yeni hafıza birimi yeni beyin yollarının ortaya çıkmasını sağlar ve aynı zamanda mevcut olanları güçlendirir. Bu durum kısa süreli olarak hafızanın çalışmasına, okunanların hatırlanmasına ve ruh halinin dengelenmesine yardımcı olur. Kitap okuduğun zaman bu faydadan olabildiğince yararlanmış olursun.
6. Analitik düşünme becerisinin geliştirilmesi
Son dönemde hiç mükemmel denilebilecek bir gizem romanı okuma şansın oldu mu? Kitapta yer alan gizemi kitap bitmeden çözmeyi başardın mı? Bunu yapabiliyorsan analitik düşünme becerini geliştirmeye başlamışsın demektir. Çünkü bir gizemi açığa çıkmadan önce tahmin edebilmek eleştirel ve analitik düşünme becerisiyle mümkün olabilir.
Ayrıntıları analiz etme konusundaki yeteneğin aynı zamanda konulara eleştirel yaklaşma konusunda da işe yarar. Bu beceriler doğrultusunda bir romanın iyi yazılmış olup olmadığını, karakterlerin doğru bir şekilde gelişip gelişmediğini ve hikayenin düzgün bir şekilde ilerleyip ilerlemediğini belirleme şansına sahip olabileceğini unutmamalısın.
7. Odaklanma becerisinin geliştirilmesi
İnternet odaklı dünya içerisinde konsantre olmakta zorlanmamız oldukça doğaldır. Çünkü gün içerisinde dikkatimiz sayısız farklı noktaya çekilir ve bu durumda konsantrasyon kaybı yaşarız. Ortalama 5 dakikalık süre içerisinde bir işi yapmak, bildirimleri kontrol etmek ve aynı zamanda birkaç kişiyle sohbet etmek gibi işleri aynı anda yapmak zorunda kalır.
Bir kitap okuduğun zaman tüm dikkatin hikayeye odaklanır. Dünyanın geri kalanı belirli bir süre senden uzaklaşmış olur. Okuduğun her ince ayrıntıya bağlı kalabilmek için dış dünyaya kendini kapatmış olursun. Bu nedenle bir işe başlamadan önce 10-15 dakikalığına kitap okumayı düşünmelisin. Böylece odaklanma becerinin gelişmesini sağlayabilirsin.
8. Yazma becerisinin geliştirilmesi
Daha önce belirttiğim gibi kelime bilginin genişlemesi demek aynı zamanda daha iyi yazma becerisine sahip olmak anlamına gelir. Çünkü kendini anlatabilmek için daha farklı yollar ve yöntemler deneme şansına sahip olabilirsin. İyi yazılmış kitaplarla tanıştığın zaman yazarın yazma stilini kontrol etme ve inceleme fırsatı elde edersin.
Bir yazarın yazma stilini kontrol etmek demek yazarlık konusunda kendini geliştirebilmek için bir fırsat bulman anlamına gelir. Bu müzisyenlerin birbirlerini etkileme biçimine benzer. Her birisi kendinden önceki müzisyenin tekniğini kendine uyarlayarak çalışma yoluna gider. Benzer sebepten ötürü insanlar yazarların yazım stillerini inceleyerek kendi yazım becerilerini geliştirebilirler.
9. Uyku kalitesinin artması
Aklında onlarca şey varken uyumak oldukça zor olur. Çünkü zihninde yer alan çeşitli şeyler hakkında endişe duyarsın. Bu endişeli durum uykuya dalmayı zorlaştırır. Andrew Moorhead‘ın belirttiği gibi sadece on dakikalığına kitap okumak bile seni endişelerden uzaklaştırmayı başarabilir. Bu sayede daha kaliteli bir uyku deneyimi yaşamayı başarabilirsin.
Elektronik cihazlardan gelen parlak ışıklar beynini kandırma potansiyeline sahiptirler. Bu nedenle loş bir ışık altında okumaya çalışmak çok daha iyi bir fikirdir. Bunu başarabilirsen hem okuma deneyimini hem uyku kaliteni iyileştirmiş olursun. Her ne kadar her zaman böyle bir fırsata sahip olamayacak olsan bile fırsatını bulduğunda denemek önemlidir.
10. Eğitime katkı
Dünyanın en pahalı şeylerinden biri eğitimdir. Çünkü çok ciddi zaman ve maddi kaynak gerektirir. Dersler, kurslar, seminerler ve eğitim odaklı diğer yardımcılara ödediğin miktarın haddi hesabı yoktur. Tüm bunların yanında kitap okumak ise çok daha basit ve en önemlisi ucuz bir fırsat olarak değerlendirilebilir. Kitap okuyarak eğitimine katkı sağlayabilirsin.
Fırsatın varsa sana en yakın kütüphaneden kitap ödünç alabilirsin. Kendini geliştirmek istediğin bir alan varsa önce bu alanla ilgili en iyi kitapları bulmaya çalışmalısın. Daha sonra o kitabı temin ederek kendi kendini eğitmeye başlamalısın. Başlangıçta biraz zorluk çekebilirsin ama kitapların sunduğu imkanlardan faydalanmak işini kolaylaştıracaktır.
11. Empati becerisinin geliştirilmesi
Kitap okumayı özel kılan bir durum vardır. Diğer pek çok alışkanlığın aksine kitap okuma alışkanlığı karakterlerin duygularıyla empati kurmayı gerektirir. Bir kitabın duygusal olarak taşınır olabilmesi demek empatinin daha güçlü olabilmesi anlamına gelir. Bir başka ifadeyle karakterlerle kurmuş olduğun bağ, empati becerini geliştirir.
İyi yazılmış kitapları okumak demek insan duygularını daha yakından tanımak anlamına gelir. Bu durum senin diğer insanların duygularını anlamak için empati yapabilmene yardımcı olur. Başkalarının ne düşündüğünü anlamak ise bireysel gelişimin açısından son derece önemlidir. İyi bir dinleyicinin hayatta başarılı olma şansı her zaman daha yüksektir.
12. Ucuza eğlence imkanı
Eğlenmek için çok farklı yollar deneyen birisi olabilirsin. Ama kitap okuma alışkanlığına bir şans vermen önemlidir. Çünkü kitap okumak, filme gitmekten veya diğer eğlencelerden çok daha ucuz bir eğlence yöntemidir. Hatta kütüphanede kitap okumak tamamen ücretsiz bir faaliyettir. Kitap okumayı bu tür bir eğlence kaynağı olarak görebilirsin.
Sürekli yeni kitaplar eklenen bir kütüphaneye giderek dilediğin kitabı okumayı başarabilirsin. Bu sayede bir serinin yeni kitabını kolayca okuyabilirsin. Kitap okuyarak farklı dünyalara ulaşabilirsin. Bunların bazısı gerçek dünya, bazısı ise tamamen kurgusal olan dünyadır. Ancak herhangi birisine seyahat etmek için tek kuruş ödeme yapmana gerek yoktur.
13. Depresyonla mücadele imkanı tanır
Kitap okumak, özellikle kişisel gelişim tarzı kitapları okumak depresyonla bağlantıları olayları engellemeye yardımcı olabilir. Stres seviyeni düşürmesinin yanında beynin depresyonla uğraşan kısmını harekete geçirir. Kişisel gelişim kitapları kendini ve zihnini geliştirmek için çeşitli bilgilerle doludur. Self Development Secrets‘ta belirtildiği gibi kitap okumak, depresyonla mücadele eden kişiler için ideal yardımcı kaynaklardan biridir.
Depresyonun azaltılması garip bir fayda gibi görünebilir. Ancak beynin uyarılması, bu nitelikteki bir şeyi hafifletmek konusunda son derece faydalıdır. Hikayelerden gelen mutluluk hissi ruh halinin olumlu yönde değişmesini sağlayabilir. Kitap okumak ciddi bir problem için doğrudan kalıcı çözüm değildir. Ancak çok önemli bir yardımcı kaynaktır.
14. Hayal etme becerilerini güçlendirir
Her ne kadar hayal gücü becerilerini güçlendirmek kitap okumanın doğrudan kazanımlarından birisi olmasa bile kitap okumak bu konuda sana destek olabilecektir. Bir romanı okurken içine daldığın dünyayı ve karşılaştığın karakterleri düşünebilirsin. Bu dünyalar ve karakterlerden vasıtasıyla beynin hayal gücünü barındıran kısmı uyarılır ve kısa süre içerisinde onları hayal etmeye başlarsın.
Bir kitabı okumaya başladığın zaman genellikle en başta kafanda bir resim olmaz. Ancak kitabı bitirdiğin zaman tüm dünyayı ve kitabı dolduran karakterleri kolayca hayal edebilirsin. Bazı insanların kitap okurken kendinden geçmesi veya kitaptaki dünyada kaybolmasının sebebi hayal etme becerilerinin çok güçlü olmasıdır.
15. Huzur getirir
Herhangi bir okuyucu kitap okumanın rahatlatıcı bir zihin durumunu ortaya çıkaracağını bilir. Kendini iyi bir kitabın içine bırakarak herhangi bir stresi veya endişeyi ortadan kaldırabilirsin. Sadece kitap okuyarak hem eğlenebilir hem de rahatlamayı başarabilirsin. Bu, kitaplar hakkında söylenebilecek en harika şeylerden biridir.
Huzur ve eğlenceyi teşvik edici niteliklere sahip olan kitap okumak, her yaştan ve her kesimden insanın gerçekleştirebileceği bir iştir. Bu eğlence faktörü yıllardır varlığını sürdüren bir şeydir. Kitaplar ve diğer yazı türleri günümüzde hala popülerdirler. Huzurlu bir okuma hali eğlencenin yerini tutabilecek kadar inanılmaz bir şeydir. Bu nedenle birçok okuyucu kitap okumanın yılmaz savunucusu durumundadır.
16. Hayatına renk katabilir
Kitaplar günlük hayatına neşe getirebilir. Kitap okumak hem zihinsel hem de fiziksel sağlığına büyük bir katkı sağlar. Bazen, günler stresli geçebilir veya endişeyle dolu olabilir. Ancak geceleri uzanıp iyi bir kitapla baş başa kaldığın zaman stresi bedeninden uzaklaştırmış olursun. Bu hayatının daha renkli ve daha yaşanabilir olmasını sağlayacak önemli bir detaydır.
Stresli durumlar için çok fazla üzülmene gerek yoktur. Çünkü her insan stresle karşılaşır. Günlük olarak kendine biraz zaman ayırarak stresten uzaklaşmayı başarabilirsin. Bu kendini rahat hissetmen için yapman gereken basit bir faaliyettir. Kitapların özellikle popüler e-okuyucularla kolayca taşınır olması dilediğin yerde kitap okuma konusunda sana çeşitli fırsatlar sunar. Kısacası, strese elveda diyebilirsin.
17. Bakış açını genişletir
Kitaplar olayları ve durumları tamamen farklı bir bakış açısıyla görmeni sağlar. Örneğin, belirli bir kültür hakkında okumak, o kültürün kendi kültüründen ne kadar farklı olduğunu anlamana yardımcı olabilir. Bu kültürün bakış açısına katılmak zorunda değilsin sadece olayların hangi kültürel değerlerle bağlantılı olduğunu fark edebilirsin.
Kitaplar sana her zaman yeni fikirler sunarlar. Okurken sürekli öğrenirsin. Bu durum dünyaya daha dengeli bir bakış açısıyla bakmana yardımcı olabilir. Başka bakış açıları olmaksızın düşünce tarzını pek geliştirmeyi başaramazsın. İnsanın bir birey olabilmesi yıllar içerisindeki birikimlerle mümkün olur. İşte bu birikimlerin arasına birkaç tozlu kitap sayfası eklemeyi unutmamalısın.
18. İletişim becerini güçlendirir
Kitap okuyan bir insanın iletişim becerisi her zaman yüksek olur. Bunun temel sebebi ise çok fazla öğrenmiş olması ve öğrendiklerini paylaşma çabasıdır. Kitap okuyan biriyle diyalog kurduğun zaman konunun bir anda başka bir konuya dönüştüğünü görebilirsin. Jakub Ferencik‘in belirttiği gibi bu oldukça doğal bir durumdur. Çünkü kitap okuyan kişinin anlatacak çok şeyi vardır.
Kitap okumak daha önce belirttiğim gibi kendi kendini eğitmen anlamına gelir. Bunu başarmak için çok sıkı bir okuyucu olman gerekir. Büyüdüğün çevre ne olursa olsun bir şekilde hayata adaptasyon sağlamaya çalışırsın. İletişim becerilerini güçlendirmek kitap okumanın sadece bir faydasından biridir. Diğer edineceğin faydalarla birlikte kendini geliştirme anlamında çok daha farklı bir noktaya çıkış yapabilirsin.
19. Beyin gücünü güçlendirir
En başında belirttiğim gibi kitap okumanın en önemli faydalarından birisi zihinsel uyarılma konusunda sana yardımcı olmasıdır. Bu zihinsel uyarılma beynin işleyiş sıklığını, gücünü ve tarzını değiştirebilen bir durumdur. Yapılan araştırmalar bunu destekler niteliktedir. Bilingual Kidspot‘un Emory Üniversitesi’nin araştırmasına dayandırarak belirttiği gibi kitap okumak beyni güçlendirebilir.
Bu güçlendirme durumunun ardındaki en önemli gerekçe ise kitap okumanın beyindeki bağlantıları geliştirmesidir. Buradan yola çıkarak kitap okumanın seni daha akıllı bir insan yapacağını söylemek mümkündür. Bir şekilde düzenli kitap okuma alışkanlığı geliştirirsen aynı zamanda daha iyi bir birey olma konusunda kendini geliştirmeyi başarmış olursun.
20. Motivasyonu kaynağıdır
Hayatın zorluklarla dolu olduğunu kabul etmek gerek. Hayatın her aşamasında farklı durumlarla karşılaşırız. İşte bu tür noktalarda küçük bir motivasyon bize epey bir yardımcı olabilir. Serious Reading‘te belirtildiği gibi yaşam deneyimleri hakkında ilham veren kitaplar okuma hayatını değiştirme potansiyeline sahiptir. Kendini değiştirmek veya hayatını değiştirmek istiyorsan kitaplardan destek alabilirsin.
Güzel bir biyografi veya otobiyografi kitabı olmak seni cesaretlendirebilir. Bu tür kitaplardan kişisel hedeflerine ulaşmana yardımcı olacak çeşitli ipuçları edinebilirsin. Temel olarak daha iyi bir insan, daha iyi bir iş, daha iyi bir anne, daha iyi bir baba veya daha iyi bir çalışan olmak gibi türlü nitelikler için önemli bir motivasyon kaynağı edinmiş olursun.
Umarım bu yazı kitap okumanın faydaları konusunda sana yardımcı olmuştur. Eklemek istediğin bir şeyler varsa hemen yorum yapabilir veya yazımı beğendiysen onu arkadaşlarınla paylaşabilirsin.
