Nezaket nedir? Sözlük anlamına bakacak olursan nezaketin iyilik, cömertlik ve düşünceli olma niteliği olarak tanımlandığını görürsün. Fakat nezaket bundan çok daha fazlasıdır. Özellikle kendini geliştirmek isteyen bir insansan öncelikle kendine karşı nazik olman gerekir.
Nezaket farklı insanlar için farklı anlamlara gelebilir. Anlamı onu nasıl göstermeyi seçtiğinle ilgilidir. Empati, nazik jestler, düşüncelilik yoluyla nezaketi aktarabilirsin. Bu tamamen sana bağlıdır. Nezaket, yardımcı olmak veya empati göstermek gibi görünebilecek bir şeydir.
Nezaket ne demek?
Nezaket kibar olmanın ötesinde bir şeydir. Arkana yaslanıp şunu bir düşünmeni istiyorum. İnsanların seni “kibar” veya “hoş” olarak tanımlamasını ister miydin? Sadece iyi, kibar ve hoş davranmada samimiyet eksikliği olabilir.
Bu samimiyet eksikliğinin çıkış noktası tamamen asgariyi yapma algısıyla ilgilidir. Oysa nezakette kasıtlı ve gönüllü bir biçimde iyilik eylemleri yapmak vardır. Bununla birlikte nazik olmak iyi olmaktan çok daha zor bir görevdir.
- Nezaket harekettir: Biri sana nazik bir şekilde davrandığında bunu başkalarına iletmek için çaba gösterirsin. Bunun sebebi nezaketin bir reaksiyon olmasıdır. Küçük bir hareket ile tüm topluluğu etkileyen bir nezaket etkisine sahip olabilirsin.
- Nezaket zarafettir: İnsanlar hata yapabilirler. Bir hata olduğunda kendine veya bir başkasına karşı nazik davranabilirsin. Bu, konuşmadan önce düşünmek, intikam almadan önce affetmek ve kısa vadeli gurur yerine uzun vadeli ilişkileri düşünmek anlamına gelir.
- Nezaket sevgidir: Sevginin gerektirdiği en önemli şey nedir? Bu soruya vereceğin cevabı elbette merak ediyorum. Ama bu nezakettir. Nezaket tıpkı sevgi gibi anlaşılmayı ve hissetmeyi gerektiren bir şeydir. Nezaketin gücünü bu şekilde ortaya çıkarabilirsin.
Nazik olmanın harika yanı kolayca gerçekleştirilebilecek bir şey olmasıdır. Bir söz, ufak bir gülümseme, özen ve düşünmeyi gösteren küçük bir harekettir. Bunların hepsi cömert bir ruh halinin varlığını gösterir. Bu nedenle nezaketin neden önemli olduğunu anlamak da önemlidir.
Nezaket kuralları nelerdir?
İyi bir insan olmak istiyorsan her zaman nezaket kurallarına uyum sağlaman gerekir. Nezaket kuralları basmakalıp düşüncelerden oluşmazlar. Net olarak şunu yapman gerekir diye bir şey yoktur. Belli başlı nezaket kurallarından şu şekilde bahsedebilirim:
- Kendini daima diğer kişinin yerine koymalısın.
- Dedikodudan kaçınmalısın.
- Bencil değil, özverili davranmalısın.
- Hiç kimseye duymasını istemediği bir şey söylememelisin.
- Her gün kendin veya bir başkası için en az bir şey yapmalısın.
- İyi bir konuşmacı olmak istiyorsan, her zaman iyi bir dinleyici olmalısın.
- Sana nasıl davranılmasını istiyorsan başkalarına o şekilde davranmalısın.
- Bir başkasıyla konuşurken karşısındakinin sözünü hiçbir zaman kesmemelisin.
- Nezaketin her şeye mal olmayacağını ama her şey anlamına gelebileceğini bilmelisin.
- Çatışmaya ve ciddi tartışmalara neden olabilecek konuları değiştirme eğiliminde olmalısın.
- Başarılı olmaları için başkalarını teşvik etmeye çalışmalısın.
- Hoşgörülü ve iyimser olmalısın.
- Sana ait olmasa bile yakınındaki insanların başarılarını kutlamalısın.
- Eleştiri yapman gerekiyorsa bunu yerinde ve zamanında gerçekleştirmelisin.
- En ufak olumlu hareketinin bile büyük bir fark yaratabileceğini unutmamalısın.
- Bulunacağın ortama uygun şekilde davranabilmek için giyim kuşama özen göstermelisin.
- Başka kişileri rahatsız edici davranışlardan olabildiğince kaçınmalısın.
- Verdiğin sözü her zaman tutmaya çalışmalısın.
- Gerektiği zamanlarda özür dilemeyi bilmelisin.
- Argo sözcükler kullanmaktan olabildiğince kaçınmalısın.
- Bir yere (mekana) girerken oradan çıkan kişilere öncelik tanımalısın.
- Kütüphaneyi ziyaret ettiğin çevrendekilerin dikkatini dağıtacak her türlü hareketten kaçınmalısın.
- Toplu taşıma araçlarında yaşlılara, hastalara, hamilelere ve çocuklu kadınlara yer vermelisin.
- Bir hasta ziyaretinde bulunulduğu zaman orada kalan süre çok uzun tutulmamalıdır.
- Başkasına ait bir eşyayı kullanırken ondan izin istemelisin.
Bunlar nezaket kurallarına yönelik verebileceğim bazı örnekler. Çok daha fazlasını bulabilmek ve yazabilmek mümkündür. Artık kendin dahi sırf bu notlardan yola çıkarak bir şeyler yazabilirsin. Nezaket kurallarının bazı kurum ve kuruluşlarda yazılı olarak yer alabileceğini unutmamalısın.
Nezaket neden önemlidir?
Nezaket tarih boyunca tüm kültürlerin ve dini inanışların saygı duyduğu bir olgudur. Gelecekte böyle olmaya devam edeceği ise kesin gibi bir şeydir. Nezaketin oluşturduğu nitelikler arasında yer alan cömertlik, iyi kalplilik ve fedakarlık gibilerini düşününce nedeni kolayca ortaya çıkar.
- Serotonin salgılarsın: Serotonin gibi hormonlar, memnuniyetinden ve mutluluğundan sorumludurlar. Bu yüzden kendini ne zaman iyi hissetmek istersen onun salgılanması önemlidir. Birine karşı nezaket gösterdiğin zaman kendini iyi hissetmenin sebebi budur.
- İyi yürekli olursun: İyi yürekli olmak dünya hayatında en önemli hedefin olmalıdır. Nezaket gösterdiğin zaman sıcakkanlı bir insan olarak anılırsın. Bu da uzun bir hayatın tadını çıkarmana yardımcı olacak bir şeydir.
- Stresi kovarsın: Nazik davrandığın zaman stresle ilgili sorunlarını huzur içinde çözebilirsin. Depresyon hissi, saldırganlık, yalnızlık ve diğer birçok rahatsızlık nezaket ile sakinleşme eğilimindedir. Böylece mutlu olma durumunu ön plana çıkarabilirsin.
- İlişkileri güçlendirirsin: Nezaket çok güçlüdür. Seni çevreleyen insanlarla ve yardım ettiğin kişiyle olan ilişkini geliştirirsin. Sonuçta saygı ve daha iyi duygusal bağ geliştirmiş olursun. Bu doğal olarak sahip olacağın önemli bir servettir.
Nezaketin önemi mi? Aslında tek başına yetecek bir şey vardır. O da nezaketin bulaşıcı olmasıdır. Arkadaş canlısı olarak sadece başkalarına yardımcı olmazsın. Aynı zamanda karşılığında daha iyi davranışlar alabilirsin. Elbette nezakette karşılık bekleme arzusu yoktur.
Nezaket çeşitleri nelerdir?
Tekrar hatırlamak gerekirse nezaket, cömert ve düşünceli olma niteliğidir. Ödül ve benzeri beri getiri beklentisi yoktur. Oldukça basittir, karşılığında hiçbir şey beklemeden güzel bir şey yapmaktır. Çünkü güzel bir şey yapmak yapılacak doğru şeydir.
Nezaket aynı zamanda iyi kalplilik, iyilikseverlik, fedakarlık ve iyi niyet olarak tanımlanabilir. Nezaketin üç farklı türü vardır. En azından nazik olmak istiyorsan bunu üç farklı şekilde gerçekleştirebilirsin. Kendine karşı, başkasına karşı ve dünyaya karşı nazik olabilirsin.
1. Başkasına karşı nazik olmak
Nezaket yaygın olarak başkasına karşı gerçekleştirilen bir şey olarak görülür. Nezaket eylemi tanıdığın birine karşı gerçekleştirebileceğin bir şey olabilir. Diğer taraftan onu bir başkasına karşı da gerçekleştirebilme şansın da vardır.
Kişiden kişiye nezaketin klasik örnekleri arasında yaşlı bir kadının karşıdan karşıya geçmesine yardımcı olmak vardır. Birinin market poşetlerini taşımak, birine marketin kapısını açmak, birine kahve ısmarlamak gibi şeylerin hepsi nezaketin bir parçasıdır.
2. Kendine karşı nazik olmak
Sıklıkla gözden kaçan bir nezaket biçimidir. Buna aynı zaman kendini düşünme ve kendini gözetme anlamı da verilebilir. Bir kişinin içe dönük olarak düşündüğü bir durumdur. Kişinin refahı için hayati öneme sahip bir durumdur.
Kendine karşı nazik olmayı kendine karşı hoşgörülü olmak ile karıştırmamak lazım. Nezaket öz saygıyı gösterir. Çünkü kendimize karşı davranış şeklimiz genellikle başkalarına karşı davranışlarımıza yansır. Böylece başkalarının bize nasıl davranması gerektiğini ortaya koyarız.
3. Dünyaya karşı nazik olmak
Dünyaya karşı nezaket göstermek dünyadaki tüm canlılara karşı iyi niyetle yaklaşmayı gerektiren bir yaklaşımdır. Hayvanlar, bitkiler ve bütün olarak dünya iyi niyet yaklaşımından yararlanmalıdır. Evet, dünyanın senin iyiliğine ihtiyacı vardır.
Ölüme göz kırpan bir hayvanı alıp yaşatmak, bir ağaç dikmek, kapının önündeki çöpleri temizlemek gibi davranışların hepsi dünyaya karşı gösterdiğin nezaketin birer örneğidir. Dünyanın daha yaşanabilir bir yer olmasını istiyorsan dünyaya karşı nezaket göstermelisin.