Duygusal vampirler her birinin kötü insan olduğunu söylemek doğru değildir. Çünkü bu insanlar bazen ne yaptıklarının farkında olmazlar. Bu yazıyı okuduktan sonra birisi için duygusal vampir olduğunu dahi keşfedebilirsin. Dolayısıyla ehemmiyetli hareket etmekte fayda var.
Duygusal vampirler çoğu zaman kendilerini haklı görürler. Kaba ve acımasız olurlar. Ancak onların insan olduklarını unutmamak gerekir. İnsanlar kusurlu varlıklardır. Hata yapmaları kaçınılmazdır. Bunu doğal karşılamak gerekir.
1. Duygusal vampir nedir?
Hayatında bir duygusal vampir varsa ne arayacağını bildiğin sürece bunu fark etmek oldukça kolaydır. Rutin olarak seni endişeli, stresli, bunalmış, korkutulmuş ve depresif hissettiren biriyle etkileşime girdiğini düşünüyor musun? İşte o kişi senin için duygusal vampirdir.
Bir duygusal vampir için asla yeterli bir av olmazsın. Kendi içlerinde sonsuz bir uçurum vardır ve hedefleri bu uçurumu olabildiğince doldurmaktır. Kendilerini iyi hissetmeleri için gerekli bu olan bu arzu tamamen içten gelen bir durumdur.
Duygusal vampir etrafındayken kendi başına yaptığın şeyleri tanımanın birkaç yolu vardır. Örneğin, genel olarak duygusal vampirlerin yaptığı bazı rutin durumlar vardır. Bunları özetlemek gerekirse şunlardan söz etmek mümkündür:
- Asla eylemlerinden sorumlu olmazlar.
- Sorun her zaman sizsiniz.
- Her zaman en iyisi olmalıdırlar.
- Her şeyi eleştirirler.
- Her zaman biraz drama vardır.
- Suçluluk duygusunu kullanırlar.
- Mağdur gibi davranırlar.
- Sorunlarınızı küçümserler.
- Kendi sorunları hakkında konuşurlar.
- Sizi rahatsız eden anlamsız sözler söylerler.
2. Etrafında duygusal vampir var mı?
Bunlar bir duygusal vampirin etrafta olduğunu gösterecek en önemli kriterlerden bazılarıdır. Fakat her şey bunlarla sınırlı değildir. Özellikle kendini aşağıdaki durumlarda gibi hissediyorsan mutlaka bir etrafında bir duygusal vampir var demektir:
- Endişeli ve bitkin hissediyor musun? Biriyle vakit geçirdikten sonra bunlardan herhangi birini hissediyorsan, o kişinin duygusal vampir olma olasılığı yüksektir. Düzenli olarak zaman geçirdiğin tüm arkadaşlarının mutluluğunu artırması gerekir. Tam tersi söz konusuysa durumun devam etmesine izin vermemelisin.
- Moralinin düştüğünün ve saygını yitirdiğini hissediyor musun? Bir kişi seni düzenli olarak “daha az” hissettiriyorsa veya yapmadığın halde bir şeyi yapmışsın gibi davranıyorsa muhtemelen duygusal bir vampirle karşı karşıyasın demektir. Kendisini yanlış hissettiği için başkasının da aynı şekilde hissetmesini istiyordur.
- İnsanlar o kişinin senin için kötü olduğunu söylüyorlar mı? Bazen birisinin hayatındaki mutluluğu emdiğini fark etmen kolay olmaz. Fakat başka insanlar bunu başarabilirler. Birden fazla kişi, herhangi bir kişi için olumsuz değerlendirmede bulunuyorsan bunu dikkate almayı düşünebilirsin.
- İlgili kişiyle alakalı sürekli söyleniyor musun? Kendini biriyle zaman geçirdikten sonra sürekli olarak olumsuz şeyler söylerken buluyorsan, bu kişinin duygusal bir vampir olabileceğinin büyük bir göstergesidir. Kişi senin için iyiyse, ondaki yanlışı tespit etmekte epey bir zorluk çekeceğinden kuşku duymamalısın.
3. Duygusal vampir türleri nelerdir?
Duygusal vampir türlerinin neler olduğunu ve onlarla nasıl başa çıkacağını merak ediyor olabilirsin. Bilmen gereken ilk şey onların davranışını kontrol edemeyecek olmandır. Bunu en başından anlayıp kontrol edebileceğin tek şeyin kendi eylemlerin olduğunu bilmelisin.
Bilmen gereken bir diğer önemli şey mümkünse duygusal vampirden uzaklaşmak, kestirip atmak veya kendini uzaklaşmaktır. Onları değiştiremezsin. Tek yapabileceğin kendini onlardan kurtarmak ve korumak için uzak durmaktır.
1. Narsist
Narsist, duygusal vampirlerin en tehlikelisidir. Bu tür insanlar empati sahibi değildirler. Senin duygularını umursamadan hareket ederler ve bu şekilde konuşmaya devam ederler. Bir narsist ile uğraşmak kolay değildir. Fakat yapılabilecek bazı şeyler vardır.
Öncelikle bir narsistle uğraşırken, onların ne olduklarını ve duygusal olarak sınırlı bir kişi olduğunu anlamanız gerekir. Senin kadar hisleri yoktur. Onlardan olmadıkları bir şey olmalarını bekleyemezsin. Kısacası seni tüketeceklerdir.
Onlardan beklediğin şeyin dozunu azaltmaya çalışmalı ve kendi değerini bilmelisin. Duygusal olarak onlardan uzak durmalısın. Benlik saygını ve değerini onları memnun etmek için kullanmamalısın; kendini memnun etmeye odaklanıp narsist kişinin gücünü zayıflatmalısın.
2. Kurban
Kurban yakından tanıdığımız biridir. Bir kişi sürekli başına gelen kötü şeyler hakkında konuşuyorsa onun duygusal bir vampir olduğunu anlayabilirsin. Tavsiyelerin ile ilgilenmeyen ve sorunlarını çözmekle pek alakadar olmayan kişi kendisidir.
Bu vampirle ilgili unutulmaması gereken en önemli şey aslında sorunlarını çözmelerine yardımcı olamayacak olmandır. Yapamazsın, onlara gerçekten yardımcı olamazsın. Bu senin sorumluluğunda olan bir şey değildir. Daha fazlasını gerçekleştirmelisin.
Kurban karşısında kendini korumak istiyorsan her zaman sağlıklı bir sınır oluşturmaya çalışman gerekir. Seni konuşmaya devam ettirmeye çalışırlar. Fakat sürekli olumsuzluklarına kapılmamak için nazikçe konuşma isteğini reddetmeyi denemen gerekir.
3. Kontrolcü
Kontrolcü belki sık sık karşılaşacağın duygusal vampirlerden biridir. Tek arzusu işleri kendi istediği şekilde yapmaktır. İşleri nasıl yaptığını, ne söylediğini, neler yaptığını ve nihayetinde kim olduğunu kontrol etmek ister. Yapman gerektiğini düşündükleri şeyler hakkında yorum yaparlar.
Bu tür insanlarla daha önce tanışmış olma olasılığın oldukça yüksektir. Sürekli olarak denerler, önerilerde bulunurlar ve dahil olman gereken yönlere doğru teşvik ederler. Bir şekilde kendini sahte hissetmene neden olacaklar. Bununla birlikte duygularını geçersiz kılarlar.
Bir kontrolcü ile uğraşırken girişken olman gerekir. Aynı zamanda iddialı ve nazik olabilirsin. Kişiye tavsiyesi için teşekkür etmeli ama kendi yolunu takip etmek istediğini söylemelisin. Ona karşı hayır demekten korkmamalısın. Hayatını nasıl yaşayacağına sadece sen karar verebilirsin.
4. Geveze
Hayatının bir noktasında geveze ile karşılaşmış olacaksın. Bundan kaçarın yok diyebilirim. Bu, sürekli kendisinden, yaşamından, sorunlarından ve etrafındaki dramdan bahseden kişidir. Kendin hakkında konuşmaya çalışsan bile sohbet er ya da geç onun istediği yere gelecektir.
Geveze özünde seninle ve duygularınla ilgilenmez. Sen onun için sadece hayatını kaydedip dikte edecek bir izleyiciden ibaretsin. Ona duyulduğunu, onaylandığını ve önemli olduğunu hissettirecek kişisin. Bu noktada geveze ile ilişkin tek taraflı olacaktır.
Kendini gevezeden korumanın en iyi yolu doğrudan iletişimdir. Sohbeti değiştirme girişimleri gibi yumuşak ipuçlarına yanıt vermezler. Sohbetin konusunu daha olumlu bir şeye çevirmek için onlarla doğrudan ama kibarca konuşmalısın.
5. Dram meraklısı
Dram meraklısı duygusal vampir türünün en öncü isimlerinden biridir. En sık onunla karşılaşırsın. Bu kişi her şeyi şimdiye kadarki en büyük problem haline getirir. Her şey bir sorun olacaktır. Yoldan geçerken onu görmeyen arkadaşının görmemesi ise büyük bir problem demektir.
Drama meraklısıyla uğraşmak zordur. Onun etkisi sadece hayatına kattığın dram ve bağlılıkla belli olur. Seni ne kadar etkilerse seni bir o kadar aşağı çekecektir. Bu yüzden dram meraklısı duygusal vampir karşısında doğru davranabilmek önemlidir.
En etkili yol, konuşmalarına dahil olmamaktır. Eğer birine yakalanırsan, çabucak kendine kaçacak bir yer veya bir fırsat bulmalısın. Senin daha olumlu bir insana ihtiyacın olacaktır. Kendini dedikodu yapmaktan uzaklaştırmaya çalışman çok daha doğru olacaktır.
6. Yargıç
Yargıç, sürekli olarak diğer insanları yargılayan bir duygusal vampirdir. Hiç kimse onların değerlendirmesinden muaf olamaz. Herkesi yargılarlar ve senin hakkında ne söylediklerini merak etmeni sağlarlar. Yargıç, etrafta bulunabilecek en zehirli duygusal vampir türlerinden biridir.
Yargıç konusunda her şey sana bağlıdır. Birinin sana karşı eleştirel olması, önemsemen gerektiği anlamına gelmez. Yargıç eleştirel olmak adına eleştiri yapar; aslında ortada hiçbir şey yoktur. Bu nedenle söyleyeceklerine değer vermemeyi seçmen söz konusu olabilir.
Yargıç, senin öz değerinden mahrum kalmaya çalışır çünkü kendilerinin eksikliğiyle mücadele eder. Fakat gerçek öz değerin içeriden geldiği bilinmesi gereken bir doğrudur. Yargıcın kişisel olarak söylediklerini reddedin. Soğukkanlı olun, çünkü incindiğini anlarsa kazanan o olur.
7. Eleştirmen
Eleştirmen uğraşılması sinir bozucu olan duygusal vampirlerin başında gelir. Uçan sineği dahi eleştiren kişi tam olarak budur. Etrafında ne varsa onu ilk fırsatta eleştirir. Hiçbir şey hiçbir zaman iyi değildir. Bu yüzden her zaman mızmızlanır ve gerek olmayan kaba yorumlar yapar.
Herhangi biri hakkında söyleyecek güzel bir şeyleri yoktur. Tek diyalogları kaba ve eleştirel yürüttükleri kendi değerleridir. Hiçbir şey asla yeteri kadar iyi değildir. Her zaman kötüdür ve ona göre hep kötü olmaya devam edecektir.
Eleştirmen ile uğraşırken, söylediklerini asla kişisel algılamamaya çalışmalısın. O daima olumsuz duygularını ve sorunlarını ortaya çıkarır. Savunma yapmamalısın. Eleştirmenin eleştirilerine dikkat etmeyin ve her zaman sohbeti olumlu bir alternatifle değiştirmeye çalışın.
8. Kıyas meraklısı
Bu, her zaman senin önünde yer almaya çalışan kişidir. Ne olursa olsun, senden daha iyidir ve bir şeyleri senden daha iyi yapar. Etrafında olduğu zaman en sinir bozucu duygusal vampirlerden biridir. Tüm niyetleri kendini küçük hissetmeni sağlamaktır.
Bu vampirde temel problem kendine güvendir. Onları cesaretlendirmek veya onlar için güven kaynağı olmak pek işe yaramaz. Çünkü neredeyse sahte olan bir egoya sahiptirler. Bu yüzden ne yaparsan yap sahte egoyu beslemiş olacaksın.
Kendi açından daima kendinin yeteri kadar iyi olduğunu kabul etmelisin. Kendini değersiz ve güvensiz hissetmen için ellerinden geleni yapacaklar. Karşındaki kişinin kendisini daha iyi hissetmesini istiyorsan ona önemli olduğunu hatırlatmalısın.
9. Masum
Bunu her zaman en tehlikeli ikinci vampir olarak görmek mümkündür. Çünkü onun geldiğini asla fark edemezsin. Masum vampir biraz çaresiz biridir. Ara sıra ona yardım edersin ancak durum kontrolden çıkar. Ona yardımcı olmasan bile sana bağımlı hale gelir ve beklenti içinde olur.
Masum, şefkatten beslenir. Onu zorlamayı tercih etmediğin sürece çoğu kez çizginin farkında olmazlar. Çizgiyi defalarca geçmelerine izin verirsen onu teşvik etmelisin. Çok fazla soru sorduklarını ve çok fazla istekte bulunduklarını fark etmezler.
İnsanlara, özellikle de yardımseverliğinden yararlanmak isteyenlere hayır demen kötü bir şey değildir. Bunu yapınca kötü birisi olmazsın. Bu tür vampirlere karşı en önemli savunma, bir sınır belirlemek ve onu uygulamaktır. Bu zor olabilir ama tek gerçeğin bu olduğunu bilmelisin.
