10 kolay adımla genel kültür geliştirmek

Genel kültür insanın toplum ve medeniyetle alakalı bilgi sahibi olmasıdır. Uygulanabilir adımlarla genel kültür bilgini geliştirmeye hazır olabilirsin. Tek yapman gereken hangi adımların kendin için işlevsel olduğunu belirlemek. Ardından buna uygun hareket etmektir.

Genel kültür herkesin belirli düzeyde sahip olması gereken bilgiler bütünüdür. İnsanın hayatında yer alan aile, sağlık, sanat ve bilim gibi pek çok konu genel kültürün bir parçasıdır ve bunu geliştirmek için çeşitli becerilere sahip olman gerekir. Genel kültürünü geliştirmeye hazır mısın?

Kitaplardan destek almalısın

Kitap okumak her türlü genel kültür bilgilerini edinmenin en önemli yollarından biridir. Burada, “mutlaka şu kitabı okumalısın” diye bir şey yoktur. En önemli şey okumayı günlük rutin hale getirmektir. Bunun için doğru kitaplarla yola çıkmak önemlidir. Genel kültürünü geliştirmek istiyorsan başlangıç okuyabileceğin iki farklı önerim olacaktır:

• Genel kültürünü geliştirmek için ilk okuman gereken kitap “Zamanın Kısa Tarihi” isimli eserdir. Bu eser ünlü fizikçi ve bilim insanı Stephen Hawking tarafından kaleme alınmıştır. Her ne kadar çok karmaşık bir yapıya sahip olduğu düşünülse bile her şey yalın bir şekilde anlatılmıştır.
• İkinci kitap önerim “Hızlı ve Yavaş Düşünme” isimli eserdir. Bu kitap psikolog Daniel Kahneman tarafından kaleme alınmıştır. Bu eser ekonomik davranışların mantıksal karar alma ile bağlantısı irdeleyen bir yapıya sahiptir. Bu kitaba adını veren ise insanın karar alma biçimidir.

Bu iki kitabı okuduktan sonra yavaş yavaş kendini düzenli olarak bir şeyler okumaya hazırlaman gerekir. Burada önemli olan okuyacak bir şeyler bulabilmektir. Bu nedenle kendi yaşadığın ilde kitap fuarlarının takipçisi olmalısın. Bu fuarlar vasıtasıyla almak istediğin kitaplara çok daha indirimli bir biçimde ulaşabilirsin. Alternatif olarak kitap satışı yapan web sitelerini takip ederek indirimleri takip edebilirsin.

Gazete ve dergi okumalısın

Genel kültürünü geliştirme istiyorsan ilk durağın okumak olmalıdır. Genel kültürünü geliştirmek için kitap okuma alışkanlığına sahip olmalısın. Hangi kitabı okuduğunun bir önemi yoktur çünkü daha önce belirttiğim gibi genel kültür pek çok farklı konuda bilgili olmayı gerektirir. Kitap okumayı günlük uğraşın haline getirmelisin.

Ancak okuma eylemi sadece kitaplarla sınırlı olmamalıdır. Aynı zamanda gazete okuma alışkanlığına sahip olmalısın. Pek çok gazete artık bir web sitesine sahip olduğu için normal abonelik olmasa bile site aboneliği gerçekleştirmeyi düşünebilirsin. Gazeteler politika, gündem, spor, magazin, moda, yemek ve ekonomi gibi pek çok alanda bilgileri güncel olarak insanlara ulaştırmaya çalışırlar. Bu bilgilerin genel kültür için değerlidir.

Okuma konusunda diğer bir alternatif ise dergilerdir. Ben her ne kadar sıkı bir dergi takipçisi olmasam bile belirli bir ilgi alanındaki bilgileri dergilerden öğrenebilirsin. Kendini geliştirmek için belirli bir alanda bilgiye ihtiyacın varsa mutlaka o alandaki en iyi dergiyi takip etmeye çalışmalısın. Alternatif olarak National Geographic veya Popular Science gibi dergileri tercih ederek bilim ve teknolojiyi yakından takip edebilirsin.

Genel kültürünü geliştirmek için okumak neden önemlidir? Bilgi edinmek için kullanabileceğin en az zahmet gerektiren faaliyet okumaktır. Çok fazla okumaya değil düzenli okumaya özen göstermeli ve bilgi akışı için bir süreklilik sağlamalısın. Bu sayede kısa süre içerisinde genel kültür bilgini yükseltebilecek ve hayal ettiğin gibi biri olabileceksin.

Makale okuyabilirsin

Makaleler, dergi ve gazete yayınlarından biraz farklıdırlar. Genelde daha uzundurlar ve uzun soluklu araştırmalar sonucu yazılmışlardır. Akademik araştırmanın bir ürünü olan bu içerikler belirli bir disiplin alanında oldukça spesifik bilgiler içerirler. Makalelere erişmek her zaman kolay değildir ama bunlar genel kültür bilgisini düşünüldüğünde diğer içerik türlerine göre çok daha zengindirler.

Makale takip eden ve okuyan birisi olmak istiyorsan ilgilendiğin alandaki bilimsel çalışmaları yakından takip etmelisin. Akademik dergileri kontrol etmeli ve eğer varsa sunduğu yayınları kullanmaya çalışmalısın. Bunları yapma şansın yoksa bir üniversite kütüphanesine giderek alanına en uygun makaleleri bulabilir ve okuyabilirsin.

Dinleyici olmalısın

Genel kültürünü artırmak istiyorsan dostlarınla ve iş arkadaşlarınla daha fazla vakit geçirip sosyalleşmeye çalışmalısın. Ne kadar fazla insanla bağlantı kurarsan bir konuda bilgi sahibi olma olasılığın bir o kadar fazla olur. Her insan bilgilendirici tartışmalardan hoşlanır çünkü bu tartışmaya dahil olan herkesin yararınadır. Bir şeyler okumak sana göre değilse bu durumda dinlemeyi tercih edebilirsin.

Sesli kitaplar dinleyebilir veya çeşitli video platformlarında eğitici videolara kulak verebilirsin. Bu sayede genel kültürünü düzenli olarak geliştirmeyi başarabilirsin. Benzer yaklaşımı konferanslar, söyleşiler veya seminerler için söylemek mümkündür. Bir profesyonel kendi bilgilerini bir başkasına aktarmaya çalışması neticesinde elde edeceğin her bilgi genel kültürüne bir katkıdır.

Bir sosyal gruba katılım gösterebilirsin. İlgilendiğin ve sevdiğin alanda faaliyet gösteren gönüllü oluşumlara destek olmak için onlara katılabilirsin. Böylece deneyim ve arkadaşlık ağını genişletmiş olursun. Seninle aynı hedef için bir araya gelmiş insanlarla tanışırsın. Onlarla kitaplar, olaylar, tarih veya politika konusunda bilgi alışverişlerinde bulunabilirsin.

Genel kültürünü geliştirmek için dinleyici olmak yeterli midir? Maalesef hayır. Sadece tek bir gelişim kanalından faydalanarak kendini geliştirmeye çalışmamalısın. Genel kültür içerisinde çok farklı konu başlıkları vardır ve bu konu başlıklarına ait bilgileri farklı kanallar aracılığıyla elde etmeyi düşünmelisin. Bunu yaparak kısa süre içerisinde çok daha bilgili birisi olmana yardımcı olacaktır.

Teknolojiden faydalanmayı düşünmelisin

Genel kültürünü geliştirmek için daha eğlenceli adımlar arıyorsan teknolojiden faydalanmayı denemelisin. Teknolojinin bir getirisi olan televizyonlardan faydalanarak başlangıç yapabilirsin. Televizyonda bilgilendirici yayın yapan çok fazla kanal vardır ve bunları izleyerek genel kültürünü yükseltebilirsin. Televizyon pasif öğrenme yöntemini kullanman anlamına gelir. Bu nedenle onun karşısında geçirdiğin vakit sınırlı olmalıdır.

Teknolojinin bir diğer getirisi bilgisayarlar, İnternet ve arama motorudur. Arama motorlarında çeşitli aramalar gerçekleştirerek aradığın sorulara cevaplar bulabilirsin. Üstelik burada yapacağın arama için herhangi bir sınır söz konusu olmadığından dilediğin konuda araştırma yapabilirsin. Kendi bilgini test etmek için çeşitli bilgi yarışması sitelerini veya bilgi yarışması uygulamalarını kullanabilirsin.

Teknolojinin önemli bir getirisi ise web ortamındaki yayınları takip edebilme konusunda sana kolaylık sağlamasıdır. Örneğin, Google Haberler servisi üzerinden birçok farklı gazeteyi ve yayını anlık olarak takip edebilirsin. Tüm gelişmeleri e-postana kısa bir özet şeklinde alabilirsin. Sonra uygun bir vakit onları okuyabilirsin.

Teknolojiden faydalanarak genel kültürünü geliştirebileceğine inanıyor musun? Şu andan itibaren inanmaya başlasan çok daha iyi olur. Teknoloji pek çok dikkat dağıtıcı unsuru hayatımıza sokmuş olmasına rağmen onu doğru bir biçimde kullanmayı başarmalı ve kendini geliştirmek için çaba göstermelisin. En basitinden web ortamındaki kursları kullanarak becerilerini geliştirmeyi deneyebilirsin.

Spor yapmalısın

Çok ilginç gelebilir ama sebebini birazdan açıklayacağım. Spor yapmak, özellikle kardiyo çalışmak zihnin için kritik öneme sahiptir. Basit bir ifadeyle söz etmek gerekirse spor yaparak beyninin aktif kalmasını ve zihninin sağlıklı olmasını sağlayarak yeni bilgileri daha kararlı bir biçimde işleyebilirsin.

Sporu küçümsemek gibi bir hataya asla düşmemeli, spora hayatında yer vermelisin. Çok basit hareketler bile olsa spor yapmalı ve hareketli kalmalısın. Vücudun ve zihnin sağlıklı olmadığı sürece genel kültürünü geliştirmenin mümkün olmayacağını bilmelisin.

Genel kültürde spor neden önemlidir? Spor sadece genel kültürde değil genel yaşantında önemli bir yere sahip olmalıdır. Gün içerisinde yapacağın 15 dakikalık yürüyüşler bile hayatının daha farklı olmasını sağlayacaktır.

Çeşitliliği unutmamalısın

Okumanın genel kültürü geliştirme açısından önemli olduğundan daha önce söz ettim. Ancak ayrı bir başlık olarak çeşitliliğe değinmek istedim. Sürekli aynı tarz, aynı tür ve aynı düzende bir şeyler okursan genel kültürünün gelişme olasılığı çok yüksek değildir.

Çeşitliliğe her zaman önem vermelisin. Akademik okuma yapmak yerine bazen popüler okumalara yönelmelisiniz. Bazen blog sayfalarını takip etmeli, bazen gazetedeki köşe yazılarına göz atmalısın. Çeşitliliği ne kadar fazla hale getirirsen senin için bir o kadar iyi olacaktır.

Genel kültürü geliştirmek için çeşitlilik sağlarken nelere dikkat etmelisin? Karma yapıya ama dengeli olmasına dikkat etmelisin. Seçeceğin okuma materyalleri ne türde olursa olsun bir noktaya ağırlık vermemelisin. Bunu yaparsan terazinin bir yanı her zaman yukarıda yer alacaktır. Senin için önemli olan ise dengeli bir tutumdur.

Duyuları güçlendirmeye çalışmalısın

Genel kültür seviyenin iyi olmasını istiyorsan duyularının güçlü olmasını sağlamalısın. Bunun temel sebebi duyuların ile karşılaşacağın her şeyin beynin tarafından işlenebilecek olmasıdır. Beynini bir sünger ve duyularını su gibi düşünebilirsin.

Duyuların ile etkileşim kurduğun her şeyi bir bilgiye dönüştürüp onun işlenmesini sağlamalısın. Buna çiçeklerin kokusundan çikolatanın tadına, bir deniz manzarasından bir yerin sıcaklığına kadar hemen hemen her şey dahildir. Hayatta her şeye saygı duymalı ve attığın her adımda yeni bir bilgi olacağını unutmamalısın.

Duyuları güçlendirmek gerçekten çok önemli mi? Çok ama çok önemli olmasa bile yeni bilgileri yakalama konusunda bir gerekliliktir. Genel kültür seviyenin artması için sahip olduğun bilgiyi parçalara ayırmaya çalışmak yerine yeni bilgileri birer parçaya dönüştürmeye çalışmalısın.

Öncelikleri belirlemelisin

Genel kültür söz konusu olduğunda gelişim için etrafında olan bitenlerin farkında olmalısın. Etrafında çok fazla bilgi akışı olabilir ama sen hangisinin önceliğe sahip olduğunu belirleyerek hareket etmelisin. Bu sana ihtiyacın olan bilgileri elde etme ve geriye kalanları görmezden gelme konusunda yardımcı olacaktır.

Örnek vermem gerekirse, gazete okuyarak genel kültürünü yükseltmeye çalışabilirsin. Gazete bir alışkanlığına dönüştükten sonra haberleri artık farklı kaynaklardan takip etmeye başlamalısın. Bir haberi ne kadar fazla farklı kaynaktan öğrenirsen doğrusunu öğrenme konusunda bir o kadar şanslı olursun.

Öncelikleri belirlerken nelere dikkat edilmeli? İhtiyaç duyulan bilgiyi saptamaya dikkat etmelisin. Bunun için yapman gereken eksikliklerini bilmek yani kendini tanımak ve daha sonra gelişim yoluna devam etmektir.

Yazmaya başlamalısın

Bir şeyi hatırlamak istiyorsan onu yazmalısın. Bu çok önemli bir öğüttür ve muhtemelen eğitim-öğretim yollarından geçmiş olan pek çok kişi tarafından bilinen bir yöntemdir. Örneğin, ders çalışırken her zaman yazarak çalışmayı tercih edenlerin daha fazla şey hatırlaması bu öğütün önemini gösterir.

Gün içerisinde önemli gördüğün her şeyi not etmelisin. Ufak notlar dahi fazlasıyla işine yarayacaktır. Bir kitapta gördüğün ufak bir kısım, bir gazetedeki önemli bir haber, bir televizyon programındaki önemli bir tartışma gibi pek çok farklı noktalardan çeşitli bilgiler edinebilirsin. Hatırlamak için onları not etmelisin.

Yazmadan genel kültür gelişmez mi? Elbette gelişir ama yazmak işini önemli ölçüde kolaylaştırır. Senin amacın edindiğin bilgiyi ertesi gün unutmak değil edindiğin bilgiyi ihtiyaç duyduğun an cebinden çıkarmaktır.

Umarım bu bilgiler genel kültürünü geliştirme konusunda sana yardımcı olmuştur. Eklemek istediğin bir şeyler varsa hemen yorum yapabilir veya önerilerimi beğendiysen yazımı arkadaşlarınla paylaşabilirsin.