Kolay uygulanabilir 8 hedef belirleme yöntemi

Başarı hedeflerden oluşan bir hazinedir. Hedef belirleme yöntemlerinden yararlanarak ulaşmak istediğin hayat hazinesine bir adım daha yaklaşabilirsin. Hayat boyunca hepimizin çeşitli hedefleri vardır. Bu hedeflere gerçekçi yaklaşmak sonuca ulaşmamız konusunda gereksinim duyacağımız en önemli durumdur.

Her ne kadar hepimizin hedefi olsa bile bunları ciddiye alma konusunda hepimiz aynı özveriyi sahip olmayız. Göz ardı ederiz, umursamayız veya önemsemeyiz. Fakat hedef belirleme bize iyi bir hayat, iyi bir gelecek, güçlü ilişkiler ve değerlendirilebilecek daha fazla zaman gibi birçok konuda destek olabilmektedir.

Hedefleri kayıt altına almalısın

Kalem kağıtla uğraşmak sana eski bir yöntemmiş gibi gelebilir. Bu nedenle bir şeyleri kağıda yazın demek çağ dışı kalan bir görüntü çizebiliyor. Fakat emin olun en sağlıklısı hala kalem ve kağıt ikilisine güvenmektir. Hedeflerini bir kenara not ederek kayıt altına almayı önemli kılan durum onları gerçeğe dönüştürmektir.

Kafanda gün içerisinde birçok fikir dolaşıyor olabilir. Bunları kısa süre içerisinde unutabilirsin ama aklına gelenleri not aldığın zaman unutma olasılığın çok daha azdır. Nitekim, soyut ve somut kavramlar arasındaki farklılıkları göz önünde bulundurursan, zihninizde yer alan hedefler soyuttur.

Onları somut hale dönüştürmek için ise bir yerlere yazmalı ve takibini sağlamalısın. Hedef belirleme aşamasında hedeflerinizi kağıda yazdıktan sonra mutlaka gerçekleştirdiğiniz hedeflerin yanına bir işaret koymalı veya üstünü çizmelisin. Bu sayede motivasyonunuzu yüksek tutabilirsin.

Hedefleri parçalara ayırmalısın

Kabul etmemiz gereken bir gerçek var. Hedefin ne kadar büyükse elde edilmesi bir o kadar zor olur. Bu herkes için geçerli genel bir kuraldır. Hedeflerini aşama aşama yerine getirmen çok daha gerçekçi bir yaklaşımdır. Hedefler büyük olduğu zaman yolculuk süren de uzayacaktır.

Yolculuk süren ne kadar uzun olursa sarf edeceğin efor ve göstereceğin gayret bir o kadar fazla olacaktır. Sonucunda elde ettiğin bir şeyler olmadığı için yavaş yavaş motivasyonunu kaybetmeye başlarsın ve neticede ilgili hedefi elde etmek konusunda başarıya ulaşamayacağını düşünmeye başlarsın.

Bu durumun yaşanmasını engellemek için mutlaka belirlediğin hedefi parçalara ayırmaya çalışmalısın. Hedefin her bir parçasını tek tek yerine getirerek yola devam etmelisin. Sonuç olarak büyük hedefe doğru daha hızlı, daha kendinden emin ve daha istekli bir biçimde yolculuk etme şansına sahip olursun.

Hedefleri çeşitlendirmeye çalışmalısın

Genelde tavsiye edilen durum bir işe odaklanıldığında sadece onunla ilgilenmektir. Teoride doğru bir yaklaşımdır ve konu iş olduğunda mantığa yatkındır. Ancak iş bir alan, sağlık farklı bir alan, yaşam stili farklı bir alan ve ilişkiler farklı bir alandır.

İş hayatında bir hedef belirlemiş durumdaysan yaşam stilin açısından da bir hedef belirlemelisin. Sağlık yönünden bir hedefin olmalıdır. İlişkiler konusunda bir hedefin bulunmalıdır. Hayatında hangi alan önemli olursa olsun o alanla ilgili bir hedef mutlaka hazır durumda bulunmalıdır.

Bu sayede gelişimini sürekli sürdürebilir ve hedeflerine bağlılığını artırabilirsin. Hedef belirleme aşamasında hayatınızın farklı alanlarını düşünmek hayat kaliteni önemsediğini gösterir. Hayat kaliten ne kadar yüksek olursa kişisel gelişimin konusunda ilerlemeyi sürdürme isteğin bir o kadar fazla olur.

Hedeflere odaklanmalısın

Her şeyi muazzam olarak yerine getirmeyi sürdürüyor olsan bile yeri geldiğinde seni hedeflerinden alıkoyacak zorluklarla karşılaşabilirsin. Bu gibi durumlarda hedeflerine bağlı kalmayı düşünmelisin. Hedeflerin başlangıçtan itibaren takip etmen gereken başlangıç ve bitiş sürecini izleyen durumlarına sahiptir.

Bu nedenle son ana kadar her hedefin takipçisi olmalısın. Zamanı geldiğinde hedeflerini destekleyecek farklı unsurlar ortaya koyarak başarım sürecini güçlendirmeyi denemelisin. Hedefler kendinize verdiğiniz sözlerdir. Bu sözler yerine getirilmediği zaman mutluluk ve başarı söz konusu olmayacaktır.

Hedefleri tanımlamaya çalışmalısın

Hedef belirlemenin her aşamasında başarılı olsan bile onları tanımlama konusunda başarısız olursan tüm çabalarını boşa çıkarmış olursun. Hedefleri tanımlarken belirli kriterlere bağlı kalman gerekir. Bunun nedeni hedeflerin kararlı ve elde edilebilir olmasını sağlamaktır.

Hedefleri tanımlarken mutlaka belirgin olmalarına dikkat etmelisin. Hedeflerin belirgin olması demek her şeyin açık bir şekilde açıklanması ve tanımlanması demektir. Belirgin olmayan hayaller peşinde koşmaktansa belirgin olanların peşinden gitmek çok daha doğrudur.

Hedefleri tanımlarken mutlaka gerçekçi olun. Hedefler ilk olarak hayal dünyanda ortaya çıkarlar ve ardından gerçeğe dönüşürler. Eğer hedeflerini hayal dünyanda bırakırsan veya gerçekçi olmayacak derecede büyütürsen elde edilebilir bir hedefin ortaya çıkmasına tanık olamazsın.

Hedeflerini gerçekleştirmek için kendine bir süre tanımalısın. Belirli süre içerisinde bahsi geçen hedefi yerine getirme şansı elde edememiş durumdaysan mutlaka hedefi gözden geçirmeli veya onu biraz daha küçük parçalara ayırmalısın.

Seni motive edecek hedefler seçmelisin

Kendin için hedefler belirlediğinde seni motive etmeleri önemlidir. Bu senin için önemli olduklarından emin olmak ve onlara ulaşmak için bir değer ortaya koymak için mühim bir durumdur. Sonuca çok az ilgi duyuyorsan o hedefi erişilebilir olmaktan uzak tutarsın. Motivasyon hedeflere ulaşmada kilit role sahiptir.

Yaşamındaki yüksek önceliklerle ilgili hedefler belirleyin. Bu tür bir odaklanma olmadan, çok fazla hedefle uğraşmak durumunda kalabilirsin. Her birine adanmak için kendine çok az zaman tanımış olursun. Hedefe ulaşmak bağlılık gerektirir. Bu nedenle başarılı olasılığını en üst düzeye çıkarmaya çalışmalısın.

Başarı olasılığı için bir acillik hissetmen gerekir. “Bunu hemen yapmalıyım.” diyebilmen önemlidir. Buna sahip olmadığında, hedefi gerçeğe dönüştürmek için yapman gerekenleri erteleme riskiyle karşı karşıya kalabilirsin. Bu da bir süre sonra hayal kırıklığıyla baş başa kalman anlamına gelebilir.

SMART hedefler belirlemelisin

“SMART” deyimini daha önce duymuş olabilirsin. (S)pecific, (M)easurable, (A)ttainable, (R)elevant, (T)ime Bound şeklinde açılıma sahip olan SMART hedeflerin güçlü olması için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemi kullanarak hedeflerinin güçlü ve yerine getirilebilir olmasını sağlayabilirsin.

• Belirgin (specific) hedefler: Hedefin net ve iyi tanımlanmış olmalıdır. Belirsiz veya genelleştirilmiş hedefler yararsızdır. Çünkü yeterli miktarda yön vermezler. Unutmamalısın, sana yol göstermek için hedeflere ihtiyacın vardır. Kesin olarak nereye gitmek istediğini tanımlayarak gitmek istediğin yere ulaşmayı mümkün olduğunca kolay hale getirebilirsin.
• Ölçülebilir (measurable) hedefler: Başarı dereceni ölçebilmek için hedeflerine kesin miktarlar, tarihler vb. eklemelisin. Hedefin basitçe “giderleri azaltmak” olarak tanımlanmışsa, ne zaman başarı olduğunu bilme şansın olmayacaktır.
• Ulaşılabilir (attainable) hedefler: Belirlediğin hedeflere ulaşmanın mümkün olduğundan emin olmalısın. Eğer başarıya ulaşma umudun olmayan bir hedef belirleme yoluna gidersen, sadece kendi moraliniz bozar ve kendine olan güvenini azaltmış olursun.
• Alakalı (relevant) hedefler: Hedefler, hayatının ve kariyerinin gittiği yönde olmalıdır. Hedefleri bunlarla uyumlu tutarak, ilerlemek ve istediğini yapmak için ihtiyacın olan odağı geliştirmiş olursun. Yaygın ve tutarsız hedefler belirleme yoluna gidersen, zamanını ve hayatını boşa harcamış olursun.
• Zamana bağlı (time-bound) hedefler: Hedeflerinin bir son teslim tarihi olmalıdır. Böylece başarıyı ne zaman kutlayabilecek olduğunu bilirsin. Bir son tarih üzerinde çalışırsan başarıyı bir o kadar hızlı bir biçimde yakalamış olursun.

Eylem planı geliştirmeye çalışmalısın

Eylem planı geliştirmek genellikle hedef belirleme sürecinde kaçırılan bir durumdur. Sonuca çok fazla odaklandığın için yol boyunca gerekli olan tüm adımları planlamayı unutursun. Tek tek adımları yazıp tamamladıktan sonra her birini geçerek nihai hedefine doğru ilerleme kaydettiğini fark edersin.

Bu, özellikle hedefin büyük ve zorlu veya uzun vadeli ise önemli bir durumdur. Eylem planı sayesinde nasıl hareket etmen gerektiğini daha sistematik bir şekilde ortaya koymuş olursun. Böylece hedefini elde edilebilir kılma konusunda biraz daha pratik adımlar atmayı başarırsın.

Umarım bu yazı bir kolay uygulanabilir hedef belirleme yöntemlerini öğrenme konusunda sana yardımcı olmuştur. Eklemek veya sormak istediğin bir şeyler varsa hemen yorum yapabilirsin. Ayrıca, yazımı beğendiysen onu arkadaşlarınla paylaşabilir misin?