Kendini motive etmenin 15 yolu

Hedefler koyarsın, sonra onları ertelersin. Yapılacaklar listesi hazırlarsın ama onları takip etmezsin. Bu tekrar tekrar yaşanır. Sorunun ne olduğunu biliyor musun? Düşüncede her şey çok iyi olabilir ama uygulamada aynı başarıyı yakalamak zordur. Sorun, motivasyonu göz ardı etmektir.

Bazı zamanlar güne çok motive başlarsın. Bazı günler ise kendini çok yorgun ve ağır hissedersin. Bu içgüdüler arasında orta noktayı bulabilmek kolay değildir. Kendini motive etme konusunda doğru yola adım atmak istiyorsan işe yarar bazı basit ve akıllı stratejileri uygulamaya çalışmalısın.

Sadece başlamalısın

Motivasyonun devreye girmesi için beklemek zorunda değilsin. Her gün tutarlı bir şekilde çalışmak istiyorsan bazen başlangıcı yapman yeterli olacaktır. Garip olan durumu hemen fark edebilirsin. Bir süre çalıştıktan sonra motivasyonun kendi kendine oluştuğunu görebileceksin.

Büyük bir hedef seni ertelemeye yönlendiriyorsa küçük adımlarla başlamayı düşünmelisin. Bir proje birkaç küçük patikadan oluşan bir dağı andırabilir. Bu durumda tepeye çıkmak için pek istekli olmazsın. Bunun yerine ilk adımı atmalı, en küçük hedefi yerine getirmeli ve gerisini yakaladığın ivmeye bırakmalısın.

Küçük adımlar dahi erteleme problemi yaşamana neden olursa çok daha küçük bir hedef bulmalısın. Onu ortadan kaldırıp minnacık bir adım atmış olmak bile yeterlidir. Çünkü motive olabilmek için en önemli şey başlamak, devam etmek ve ivme kazanmaktır.

Dikkat dağıtıcıları ortadan kaldırmalısın

Etrafında çok sayıda dikkat dağıtıcı unsur olduğu zaman odaklanmak zorlaşır. Bu yüzden daha sessiz ve sakin bir ortamda çalışmayı tercih etmek önemlidir. Çalışırken akıllı telefonundaki bildirimleri kapamayı ihmal etmemelisin. Önemli olan kendini yolda tutmak için yapmak gerekenleri bilmektir.

Bazen tek problem dikkat dağıtıcılar olmaz. Basit bir güven problemi yaşıyor olabilirsin. Bu durumda arkadaşlarından destek almayı denemelisin. Yaptığın ilerlemeyi takip etmelerini talep edin. Böylece ilk defa engelle karşılaşmış olsan dahi vazgeçme olasılığını ortadan kaldırmış olursun.

Dikkat dağıtıcılar genel olarak motive olmanın önünde birer engeldirler. Ama her zaman bu geçerli değildir. Arkadaşlarını ve çevrendeki insanları düşünmelisin. Seni motive ediyorlar mı? Yoksa var olan hevesini ortadan kaldırıyorlar mı? Cevap ikinci ise her şeyden önce onlardan uzaklaşmanın bir yolunu bulmalısın.

Kendine iyi davranmalısın

Kendine iyi davranmalısın. Bunu sadece bu şekilde açıklayabilmem mümkün. Ama ben daha fazlasına yer vereceğim. Tökezlediğin zaman kendini suçlayan biri misin? Hadi bunu etraflıca düşünelim. Bunu yaptığın her an boyunca kendi motivasyonunu kendi kendine yok ediyorsun demektir.

Bu yüzden bir sonraki denemede daha farklı bir yol çözmelisin. Kendine iyi davranmalısın. Kendine karşı daha nazil olmalısın. İlerlemek istediğin yola geri dönmelisin. Zihninde “başarısız olduğunu bağıran” sesler duysan bile o yola geri dönmelisin. Böylece küçük bile olsa bir adım öne geçmiş olursun.

Enerji toplamalısın

Enerji toplamak için günlerce dinlenmene gerek yoktur. En iyi enerji toplama araçlarından birisi müzik dinlemektir. Enerjin yüksek olduğu zaman motivasyonun otomatik olarak yüksek olur. Bu basit hileyi dilediğin zaman kullanabilirsin. Ama ruh karartıcı müzikleri değil eğlendirici olanları tercih etmelisin.

Kendimi mutsuz, huzursuz veya canı sıkkın hissettiğim zaman ilk fırsatta kendimi müziğe bırakırım. Bazen aşırı hızlı (uplifting trance), bazen daha sakin (vocal trance) ve bazen ise çok çok daha sakin (enstrümantal) bir şeyler dinlerim. Ruh halimin ilacı bellidir. O ilacı ondan esirgeyerek kendime eziyet edemem.

İyimser olmalısın

İyimserlik ve kötümserlik birbirine zıt olan iki kavramdırlar. Kendini motive etmek isteyen biriysen oyunu her zaman iyimserlikten yana kullanmalısın. Böylece enerjinin gereksiz yere tükenmesine engel olabilirsin. Kötümserlik çok ciddi bir enerji emici faktördür.

İyimser olmak, her şeye olumlu ve yapıcı bir şekilde bakmak motivasyonunu güçlendirebilir. Bu sayede kendini yeniden canlandırabilirsin. Bir durumla karşı karşıya kaldığında ezbere davranıp kötümserliği seçmek yerine şu soruları sormalısın: Burada iyi olan şey nedir? Burada gizli bir fırsat var mıdır?

Yapıcı olmalısın

Aksilikler insan hayatının bir parçasıdır. Sen istesen veya istemesen bile bunlar yaşanacaktır. Sadece kendine karşı daha az incitici olmaya çalışman önemlidir. Tökezlediğin zaman kendine şu soruyu sorabilirsin: Karşıma çıkan bu aksilikten öğrenebileceğim bir şey var mı?

Sorduğun soruya cevap verebiliyorsan kendini şanslı hissetmelisin. Yaşadığın aksilikten çıkarılacak bir derse sahipsin demektir. Yaptıklarını geliştirme vakti çoktan gelmiş demektir. Bu fırsatlı değerlendirmeli ve hemen şimdi harekete geçmelisin. Başarısızlık bir sonuç, sonuç ise her koşulda bir ilerlemedir.

Rekabet etmelisin

Motivasyon çok ince bir detaydır. Bu detayın ortadan kaybolması ise sadece birkaç saniye içerisinde gerçekleşecek bir şeydir. Elde ettiğin motivasyonun diri kalması bu nedenle çok önemlidir. Diğer insanlarla kendini kıyaslamak yerine onlarla rekabet ederek motivasyonunu diri tutmalısın.

İster okulda ol ister işte hiç fark etmez. Can sıkıcı bir görevi yerine getirmek yerine bir başkasıyla rekabet etmeyi düşünebilirsin. Sadece bu rekabet bile senin daha canlı olmanı sağlayabilecektir. İhtiyaç duyduğun ekstra motivasyonu bu şekilde kolayca elde edebilirsin.

Hatırlatmalar yapmalısın

Hiçbir şekilde motive olamadıysan ve enerjin çok düşükse bir şeyler yapmaya çalışma nedenini gözünün önüne getirebilirsin. Sadece 1-2 dakikanı ayırmak bile yeterli olacaktır. Neden bu işi yapıyorsun? Bu iş ile neden uğraşıyorsun? Aklına gelen üç nedeni yazmalı ve onları her gün görebileceğin bir yere koymalısın.

Mevcut yolculukların her birisi dümdüz ilerlemezler. Zaman zaman motivasyonunda azalmalar yaşanabilecektir. Bunun için kendini tekrar motive etmelisin. Biraz daha devam edersem sonuçları ne olacak? Kazanımlarım ile daha yeni fırsatlar elde edebilecek miyim? Bunları sıkı bir şekilde düşünmelisin.

Minnet duymalısın

Motivasyonun azaldığı zaman hayatı ve hayatın tüm diğer yönlerini olumsuz bir bakış açısıyla incelemek çok kolaydır. Bu nedenle neye sahip olduğunu ve kim olduğunu düşünmeye çalışmalısın. Her kimsen ve her neye sahipsen bundan minnet duymalısın.

Hayatını etraflıca düşünmeye çalışabilirsin. Sahip olduğun ve en değerli gördüğün 3 şey nedir? Aklına neler geliyorsa bunları sıralamaya çalışmalısın. Örneğin, bana göre başımı sokacak bir çatı, içebileceğim temiz su ve karnımın tok olması hayatımdan minnet duymam için yeterlidir.

Değişiklik yapmalısın

Samimi olmak gerekirse rutinden hiç hoşlanmam. Sürekli aynı şeylerle uğraşmak beni biraz boğar. Bu nedenle farklı şeyler yazmaya çalışırım. Gerekirse rekabete girerim. Rekabette umutsuz taraf olsam bile yeni şeyler denemekten mutluluk duyarım.

Örneğin spor salonuna yazılıp egzersiz yapmaktan hiç hoşlanmam. Çünkü başında gerçekten iyi bir eğitmen yoksa her gün yapacağın şeyler aynıdır. 10 defa ağırlık kaldır, 10 dakika koş, 10 defa mekik çek falan fistan. Bir süre sonra boğulacak noktaya gelirim. Sonuç? Üyeliğimi iptal ederim veya devrederim.

Yeni girdiler her zaman ekstra motivasyon anlamına gelir. Şu yukarıda verdiğim örneği 1 hafta boyunca yaşadığını düşünebiliyor musun? 1 hafta boyunca aynı yerde, aynı saatlerde, aynı sırayla, aynı hareketleri yapmak. İnsan bunun için nasıl motive olabilir ki?

Listeni temizlemelisin

Bazı insanlara yapılacaklar listesinden söz ettiğimde “Bunu zaten biliyorum.” cevabını alırsın. Elbette biliyordur. Ben sadece hatırlatma görevimi yerine getiririm. Bununla birlikte ufak bir tüyo sunarım: Listende çok fazla madde varsa motive olma şansın çok düşüktür.

Bunu bilmiyordun öyle değil mi? Yapılacaklar listesi oluştururken onu doldurmak keyifli bir iştir. Fakat uzun süredir listeden bir şeyler eksiltmeye özen göstermiyorsan motive olma şansın gerçek anlamda düşüktür. Listeni gözden geçirmeli ve önem sırasına göre yeni bir düzenleme yapmayı düşünmelisin.

Mola vermelisin

Kısa sürede çok şey yapmak ile kısa sürede çok şey başarmak arasında fark olduğunu biliyor muydun? Hedefin her zaman ikincisi olmalıdır. Kısa süre içerisinde çok şey yapabilirsin ama kazanım anlamında kazancın yoksa gereksiz efor sarf etmiş olursun.

Kendini motive etmek istiyorsan gerektiği zaman kısa molalar vermeyi düşünmen gerekir. 60 dakika boyunca aralıksız çalışmak yerine 30 dakika boyunca çalışıp, 5 dakika ara verip sonra 25 dakika daha çalışmayı düşünmelisin. Bu tür molalar ihtiyaç duyduğun enerjiyi kazanmanı sağlayacaktır.

Hedefini gözden geçirmelisin

Büyük bir hedef büyük bir sorumluluk anlamına gelir. Büyük sorumluluklar ise insanı bunalma noktasına getirebilen en dikkat çekici faktörlerden biridir. Hedeflerin çok büyükse bunun için motive olma konusunda problem yaşayabilirsin.

Hedefini gözden geçirip onu daha kabul edilebilir hedefe dönüştürmeyi düşünebilirsin. Bazı insanlar bu konuda çeşitli hatalar yaparlar. Çünkü hedeflerini gerektiğinden çok daha fazla küçültürler. Bu sefer, hedef çok küçük olduğu için motive olmayı başaramazlar. Aradaki dengeyi yakalamak önemlidir.

Hazırlık yapmalısın

Gitmek istediğin yere giden ve yapmak istediğin şeyi yapan insanlardan bir şeyler öğrenmek seni rahatsız etmemelidir. Bu insanlar sayesinde yoluna çıkabilecek engellerden veya tuzaklardan kaçınmayı başarabilirsin. Başarı için gerçekçi bir şekilde ilerlemek önemlidir.

Yerine getirmek istediğin hedef konusunda önceden hazırlık yaparsan ilerleyişin çok daha rahat olacaktır. Bu gibi durumlarda işler istediğin hızda gitmese bile sonunda varacağın noktanın ne olduğunu önceden tahmin edebilirsin. Gereksiz endişeye yer vermek yerine kendini daha fazla motive etmek istemelisin.

Kendini ödüllendirmeye çalışmalısın

Kendini motive etmek istiyorsan bir projenin veya işin sonuna güzel bir ödül yerleştirmeyi düşünebilirsin. Henrik Edberg‘in dediği gibi bu motivasyonunu artıracak bir şeydir. Çalışmalarının sonunda bir ödülün olması başarıyı kutlamak anlamına geleceği için daha yüksek motivasyonla hareket edersin.

Ödül ve motivasyon ilişkisini yakından incelersen ve bundan faydalanmaya çalışırsan senin için çok daha sağlıklı olur. Kendini motive etmek kolay bir şey değildir. Fakat bir işin sonunda ödülün olması genellikle motivasyonun ve pozitifliğin yeniden şarj edilmesi anlamına gelir.