Kendi işini yönetiyor olabilirsin veya bir ofis ortamında bir ekibe liderlik yapman gerekiyor olabilir. En iyi liderler çalışanlar, ekip üyeleri ve müşterilerle bir şekilde etkileşime girmeye yardımcı olmak için güçlü liderlik niteliklerine ihtiyaç duyarlar.
Davranış teorilerine göre liderlik becerileri kökten gelen bir şey değildir. Bu ne anlama gelir? Her bir beceriyi sonradan öğrenebilirsin demektir. İyi bir liderin en önemli nitelikleri dürüstlük, hesap verebilirlik, empati, tevazu, dayanıklılık, vizyon, etki ve olumlu olmaktır.
1. İletişim
Liderlik rolünde olman veya bu role aday olman durumunda iyi iletişim becerileri kesinlikle çok önemlidir. Bire bir iletişim kurmak için dili kullanmak sahip olduğun tek şeydir. Öyleyse bunu en doğru şekilde kullanmak çok önemlidir.
Evet, beden dili gibi sözlü olmayan ipuçları vardır. Ancak kendini açık bir şekilde ifade edebilmek ve diğer insanlarla empati kurabilmek etkili liderliğin temelinde yer alan şeylerdir. İletişim ise tüm bunların üstünde en üst düzeyde yer alır.
Empati kurarak insanların seni takip etmesini sağlamanın tek yolu duyulduklarını hissettirmektir. Birisiyle kendisi hakkında konuşman durumunda seni saatlerce dinleyecektir. Başkalarının hayatına samimi ilgi göstermen durumunda bunun karşılığını alırsın.
Alternatif olarak ilgi göstermediğin, göz teması kurmayı tercih etmediğin ve diğer insanların anlattığı kişisel hikayeleri umursamadığın zaman iletişim otomatik olarak kapalı kalacaktır. Paylaşım sonra erecektir. Bu nedenle iletişim büyük bir lider olmanın bir numaralı niteliğidir.
2. Doğruluk
Doğruluk olmadan gerçek başarıyı yakalama şansın yoktur. Doğruluktan yoksun olduğun zaman seni takip eden insanların dürüst olmasını bekleyemezsin. Dürüst bir lider sözlerine bağlı kaldığında, temel değerlerine göre yaşadığında ve örnek teşkil ettiğinde başarılı olur.
Doğruluk diğer tüm liderlik niteliklerinin temel taşıdır. Dürüst insanlarda aranacak pek çok farklı özellik vardır. Hatalar için özür dilemek, kendi katkılarını küçümsemek ve insanların harcadıkları zamanları takdir etmek bunlardan bazılarıdır.
3. Sorumluluk
Güçlü bir liderin mutlaka sorumluluk sahibi olması gerekir. Burada sorumluluktan kasıt gerektiğinde hesap verebilir olmaktır. Güçlü bir lider, ekibinin iyi veya kötü sonuçlarından sorumludur. Böylece ekip içinde sorumluluğun artış göstermesine yardımcı olurlar.
Başarılı bir lider kredinin gerektiği yerde kredi verir. Gerektiğinde suçlamanın sorumluluğunu alır. Sorumluluk sahibi olmak ve örnek olarak liderlik etmek, bir liderin ekibiyle güven oluşturmasının en hızlı yollarından biridir.
4. Empati
Gerçek bir lider takipçilerinin motivasyonlarını, umutlarını, hayallerini ve sorunlarını anlayacak kadar açık fikirli olmalıdır. Böylece onlarla derin bir kişisel bağlantı kurmaları mümkün olur. Empati anlamak demektir. Empati sadece iyi bir insan olmak değildir.
Empati insanlara daha iyi tahminler yapma, iş stratejileri geliştirme, ekip arasında sadakati teşvik etme, daha iyi müzakere taktikleri kullanma ve yaratıcılığı güçlendirme fırsatı sunar. Tüm bunlar etkili bir liderliğin önemli parçalarındandır.
İnsanların nereden geldiğini anlamak, ekip üyelerinin daha üretken olduğu ve liderlerin geliştiği daha insani bir ortamın oluşmasını sağlar. Örneğin, bir çalışan sürekli 10 dakika geç kalıyorsa iyi bir liderin yapması gereken suçlamak yerine neden geç kaldığını anlamaktır.
Gerçek liderler suçlamak yerine ekip arkadaşlarının sorunlarını iyi anlamaya çalışırlar. Gerçek liderler ekipleriyle empati kurarlar. Motivasyonlarını derinden anlarlar. Sonuçta, insanlarla iletişim için karşındaki kişiyi anlamanın değerini bilirler.
5. Tevazu
Liderlik söz konusu olduğunda yeni bir unvana veya statüye aşık olmak cazip gelebilir. Bununla birlikte, gerçek liderlerin temel odak noktası problem çözme ve takım dinamiklerine bağlı kalmaktır. Büyük bir lider, ekibinin iyiliğinden daha çok kendisiyle ilgileniyorsa asla etkili olamaz.
Tevazu bir liderin sahip olması gereken niteliklerden biridir. Ekip üyelerine karşı tevazu sahibi olmak, onlar karşısında savunmasız gibi gözükmek bir lideri daha etkili hale getirebilecektir. Bunun sebebi tevazu sayesinde insanın karşısındaki insanlarla daha ilişkili hale gelebilmesidir.
6. Dayanıklılık
Bir liderin gerçek niteliğinin ortaya çıkacağı zamanlar iyi zamanlar değil kötü zamanlardır. İyi zamanlarda yapması gerekeni yapıp sonuç alınmasını sağlayan herkese iyi lider gözüyle bakılmamalıdır. Çünkü önemli olan zor zamanlarda kolları sıvayıp üretim yapmalarıdır.
Olumlu tutumlara sahip büyük liderler, koşullar ne olursa olsun örnek teşkil ederler ve ekip üyelerinin bir arada kalmasını sağlarlar. Durumlara sakin bir şekilde tepki vermene ve sorunlardan çok çözümlere odaklanmaya yardımcı olan şey bu doğal olumluluktur.
7. Vizyon
Bir markanın vizyonu yalnızca liderin diğerleri üzerindeki etkisine kadar aktif kalır. Büyük ve etkili bir lider, fonksiyonel yönü açıkça belirler ve kararlılık gösterir. Karar verme, yeni fikirlerin anahtarıdır. Ekip üyelerinin alt çizgiyi bilmelerini ve önlerindeki hedefleri anlamalarını sağlar.
Gerçek liderler sadakat, coşku ve bağlılığa ilham verirler. Herkese büyük resmi hatırlamaya yardımcı olurlar. İnsanlara kendilerini aşmaları için meydan okurlar. Bu vizyonu paylaşmak ve başkalarını harekete geçmeye zorlamak, başarılı liderlerin gizli bir özelliğidir.
8. Etki
Bazı liderler, liderlik statüsünü ele geçirdikleri zaman herkesin onlara saygı duyacaklarını düşünürler. Bu doğru bir bakış açısı değildir. Liderlik ve nüfuz birbirinin yerine geçemez. Saygı kazanılan bir şeydir. Dolayısıyla liderlik ile verilen bir şey değildir.
Liderlerin etkilerini artırmak için yapabilecekleri bazı şeyler vardır. Ne istediklerini açıkça belirtmek, insanlarla duygusal olarak bağ kurmak, başkalarını önemli hissettirmek, savunmasız ve karizmatik olmak, gerçek ve kalıcı ilişkiler kurmak bunlardan bazılarıdır.
9. Olumluluk
Liderler, ekiplerine kendi hedeflerine veya sonuçlarına göre değil, herhangi bir durumda sergilenen davranışlarına, yaşam görünümlerine ve tutumlarına göre ilham verirler. Bu yüzden iyi bir liderin her zaman örnek olacak şekilde hareket etmesi gerekir.
Bu gereklilik olumlulukla ilgilidir. Etkili bir liderin her zaman olumlu olması gerekir. Stres kendiliğinden dahi ortaya çıkabilecek bir şeydir. Liderin strese verdiği tepkinin olumlu bir bakış açısıyla geliştirilmiş olması önemlidir.
10. Yetkilendirme
Birçok lider için en zorlayıcı işlerden birisi yetkilendirmedir. Pek çok yeni lider, tüm işi kendileri yapmaya ve başkalarının sorumlulukları kendi başlarına halletmesine alışkındır. Fakat iyi liderin yapacağı şey uygun yetkilendirmeler ile ekibini ön plana çıkartmak olmalıdır.
Bu, liderlerin başkalarının düşüncelerini ve fikirlerini ortak bir hedefe doğru şekillendirmesini gerektirir. Takımlarına başarılı olmak ve yoldan çekilmek için ihtiyaç duydukları her şeyi verirler. Bununla birlikte net beklentiler belirler ve bitiş çizgisinin nerede olduğunu açıklarlar.
Böylece astlarının başarılarından korkmazlar. Onlar tarafından tehdit altında hissetmezler. İyi liderliğin en önemli liderlik özelliklerinden biri, görevleri devretmek (yetkilendirmek) ve ekiplerini yükseltmektir. Bu sayede ekiplerini katkı anlamında parlatmayı başarabilirler.
11. Güven
Etkili bir lider olmak için kolları sıvamalı ve sorumluluğu almalısın. Bu, liderlik edecek kadar kendinden emin olmayı ve aynı zamanda mümkün olan en iyi karar vermeyi de içerir. Bu açıdan kişinin kendisine ve liderliğine güveninin tam olması gerekir.
Bir liderin liderlik görevine yeteri kadar güvenmemesi çabuk fark edilecek bir şeydir. Kendine ne kadar çok inanırsan herhangi bir stresli durumu yönetmen bir o kadar kolay olacaktır. Gerçek liderler, yalnızca sorunlardan bahsetmeyen aynı zamanda korkusuzca çözüm üreten kişilerdir.
12. Duygusal zeka (EQ)
İyi liderler her zaman daha yüksek etkiye sahiptirler. Fakat bu etkilerini nasıl gösterirler? İşte bu noktada duygusal zeka devreye girer. İnsanlarla duygusal olarak bağlantı kurarak onları harekete geçirirler. Duygusal zeka bu yüzden bir liderin sahip olması gereken en önemli niteliklerden biridir.
Duygusal zeka ile liderler, olumsuz duyguların karar verme becerilerini etkilemesini önlemeyi başarabilirler. Sonuç olarak, aceleci karar verme olasılıkları daha düşük olur. Dahası, duygusal olarak zeki liderler, duyguları anlarlar ve başkalarının duygularını önemsemeyi başarırlar.
