Bir şeyleri öğrenmede zorlandığın oldu mu? Daha farklı sorayım, bir şeyi anlamak herkesten daha uzun sürdü mü? Belirli konulara gelince sanki zihinsel engelin varmış gibi hissettin mi? Yeni şeyler öğrenmek söz konusu olduğunda hepimizin güçlü ve zayıf yönleri vardır.
Yeni diller veya teknolojik bir şeyler söz konusu olduğunda hemen hemen herkesin yavaş öğrenmesi normaldir. Fakat bu her açıdan yavaş öğrenen biri olduğun anlamına gelmez. Bu sadece bazı konularda kendini geliştirmen gerektiği anlamına gelir.
1. Rahatlamalı ve sakin kalmalısın
Stresli olduğun zaman veya bir şey hakkında üzüldüğünde birçok şeyi öğrenmek zordur. Bu nedenle rahatlamayı ve sakin kalmayı öğrenmek, öğrenmeni hızlandırmak için çok ama çok önemlidir. Stresin, hatırlama ve tanımlama becerilerini sekteye uğratacağını unutmamalısın.
Peki stresi nasıl azaltacaksın? Nefes egzersizleri stresi azaltmaya yardımcı olabilir. Nefesimizi yavaşlatmak ve derinleştirmek, daha az stresli olmamızı sağlar. Bu sayede daha sakin oluruz. Böylece öğrendiklerimiz hakkında daha fazla düşünebilme fırsatı elde ederiz.
2. Dikkat dağıtıcıları ortadan kaldırmalısın
Dikkat dağıtıcı unsurlarla çevrili olduğun zaman verimli bir şekilde öğrenmek çok ama çok zordur. Yeni şeyler öğrenmeye çalışırken, aşırı gürültü ve anlık teknoloji yüklemesi önümüzde engel olabilecek güce sahiptirler.
Yavaş öğrenme eğilimlerinin üstesinden gelmek için telefonunu bir kenara bırakmalı ve bildirimleri kapattığından emin olmalısın. Ayrıca öğrenmeye çalıştığın şeyle “rekabet edebilecek” radyo ve televizyon gibi aletlerin olmadığı bir ortamda çalışmaya özen göstermelisin.
3. Doğru beslenmeye çalışmalısın
Biraz garip gelebilir ama bir şeyler öğrenmek istiyorsan doğru beslenmek zorunda olduğunu bilmelisin. Doğru beslenme ile öğrenme sonuçları arasında doğrudan bir bağlantı vardır. Besin eksikliği öğrenme konusunda problem yaşamana neden olabilir.
Bol miktarda taze meyve ve sebze dolu bir beslenme diyeti uygulaman gerekir. Elbette bu diyetin dengeli olması çok ama çok önemlidir. Yağ asitleri hafızanı ve beynini güçlendirme konusunda iyidirler. Bu nedenle balık ve fındık gibi besinleri tüketmeyi düşünmelisin.
4. Uykuna dikkat etmelisin
Öğrenme hızını artırmanın bir başka sağlıklı yolu bol bol uyumaktır. Uyumakta olduğun sırada beynin o günkü deneyimlerini sıralar. Beyninde bazı bağlantılar uyku sırasında güçlenirler. Bu yüzden yeterli miktarda derin uyku çok ama çok önemlidir.
Her gece en az yedi saat uyuman gerekir. Böylece kendini yenilenmiş ve öğrenmeye hazır hissedebilirsiniz. Yatmadan önce öğrenmeye çalıştığın bilgileri gözden geçirmeye çalışın. Böylece beynine uyku sırasında onu işlemesi için bir fırsat vermiş olursun.
5. Güçlü yanlarına odaklanmalısın
Hepimizin güçlü ve zayıf yönleri vardır. Örneğin ben el becerisi gerektiren işlerde çok zor öğrendiğimi ve çok zorlandığımı kabul ediyorum. Ama buna ek olarak okuma ve yazma konusunda çok rahat hareket edebiliyorum. Bu durumda yapmam gereken güçlü yanımdan daha fazla verim almaktır.
Yapacağın öz değerlendirme doğrultusunda güçlü yönlerin ile oyunu kuralına göre oynamayı başarabilirsin. Örneğin, dil öğrenme konusunda zorlanırken basit seviyede kitaplar okuyarak öğrenme becerilerini geliştirmeyi başarabilirsin.
6. Bol pratik yapmalısın
Yavaş öğrenmeyi hızlandırmanın bir başka yolu öğrenmeye çalıştığın her şeye tekrar tekrar maruz kalmayı planlamaktır. Notlarını sadece bir kez incelemek işe yaramayacaktır. Öğrenmeyi daha etkili hale getirmek için aralıklı tekrar denilen yöntemi kullanabilirsin.
Aralıklı tekrar sayesinde zorlayıcı olan öğrenme malzemelerini daha sık ve daha kolay bir biçimde öğrenebilirsin. Çünkü onlar üzerinde daha fazla vakit harcamış olursun. Örneğin, yeni bir dil öğrenmeye çalışıyorsan, bazı kelime bilgi kartları veya uygulamalarıyla kendini test edebilirsin.
Aralıklı tekrar, yeni bilgileri uzun süreli olarak hatırlamanı sağlayacaktır. Bu kanıtlanmış yöntemi kullanarak öğrenme hızını artırmayı başarabilirsiniz. Elbette bazı insanların görsel hafızası daha iyidir. Fakat birçoğumuz için bir bilgiyi öğrenmek için ona tekrar maruz kalmalıyız.
7. Anımsatıcı kelimeleri kullanmalısın
Fıstıkçı Şahap kelime öbeğini hatırlayan var mı? Muhtemelen ilkokul öğrenimini gören ve görmüş olan herkes bunu kolayca hatırlayacaktır. Fıstıkçı Şahap, Türkçe’de ünsüz benzeşmesine neden olan sert ünsüz harfleri içeren bir kelime öbeğidir.
“f, s, t, k, ç, ş, h, p” harflerini tek tek ezberlemek yerine Fıstıkçı Şahap kelimelerini ezberlemek çok daha kolaydır. Bu tür anımsatıcı kelimeler kullanarak öğrenme sürecini kolaylaştırmayı başarabilirsin. En azından bazı şeyleri çok daha hızlı bir biçimde öğrenebilir hale gelebilirsin.
Peki neden daha kolaydır? Çünkü anımsatıcı kelimeler, bellek kodlamasını kolaylaştırarak öğrenmeyi hızlandırmaya yardımcı olur. Fıstıkçı Şahap kelimelerini hatırlamak benim için tüm harfleri hatırlamaktan çok daha kolaydır.
8. Farklı öğrenme stilleri denemelisin
Öğrenme stilleri geçmişi olan şeylerdir. Özellikle 1990 yıllarında çok tartışılan bir konu haline gelmiştir. İşitmeye dayalı, görmeye dayalı ve okuma ile yazmaya dayalı öğrenme biçimleri popülerlik kazanmaya başlamıştır. Fakat sizin için hangi stilin işe yaradığını bilmek önemlidir.
Örneğin ben okuma ile yazma ikilisini kullanarak öğrenebilen bir bireyim. Bu yüzden bir şeyi öğrenmek istediğimde onu bir yere yazıyorum. Birisi iletişime geçip bir şey öğretmek istediğinde yazmasını istiyorum. Çünkü böyle öğrenmeye yatkın birisiyim.
Tercih ettiğin öğrenme stilini bulmak senin elindedir. Bunu yararına kullanmaya çalışmalısın. Fakat öğrenmeyi gerçekten hızlandırmak için öğrenme stillerinin bir karmasını oluşturmak isteyebilirsin. Örneğin, bir şarkıyı öğrenmek istiyorsan önce duymak isteyebilirsin.
9. Değerlendirmeler yapmalısın
Öğrenme hızını artırmaktan bahsederken, durup derinlemesine düşünmek mantıklı olmayabilir. Fakat derinlemesine düşünmek ve öz bilinçlenme yapmak uzun vadede öğrenme hızını artıracak bir şeydir. Bu nedenle değerlendirmeler ve düzenlemeler yapmalısın.
Geçmişte neler öğrendiğini gözden geçirmek için bir günlük tutmak iyi bir fikir olabilir. Böylece öğrenme hızını biraz olsun artırmayı başarabilirsin. Fakat bu aynı zamanda yavaş öğrenen bir öğrenciden daha hızlı öğrenen bir öğrenciye geçmen için bir fırsat olabilir.
10. Öğrenme engellerinin farkında olmalısın
Yeni şeyler öğrenmeye çalışırken seni neyin engellediğini bilmek önemlidir. Örneğin, bir şeyler öğrenirken başarısız olduğum için utanmaya çalışırsan yeni şeyler öğrenmeye açık olmak yerine kapanıp savunmaya geçme eğiliminde olacağım kesin gibi bir şeydir.
Bu yüzden seni neyin engellediğini bulmak önemlidir. Böylece iyileşip öğrenmeye devam edebilirsin. En önemlisi insanların fikirlerine uyarak ve onları yargılamayarak daha hızlı öğrenmeye çok daha elverişli bir öğrenme ortamı geliştirmeyi başarmış olursun.
11. Hata yapmaktan korkmamalısın
Öğrenmek aynı zamanda bol bol hata yapmayı göze almak demektir. Hata yaptığın zaman kendini geri çektiğinde hem öğrenme hızını yavaşlatmış olursun hem de hiçbir şey öğrenemeden öylece kalırsın. Mükemmel olmak konusunda inatçı olursan gerekli riskleri alman söz konusu olmayacaktır.
Hatalar olduğunda onlardan ders çıkartmak önemlidir. Eğer bunu yapamıyorsan öncelikle kendini bu konuda geliştirmeye çalışmalısın. Aksi durumda yeni bir şeyler öğrenmek isterken epey bir zorlanacağını söyleyebilirim.
12. Meraklı olmalısın
Bir şeyler öğrenmek demek meraklı olmak demektir. Yavaş öğrenen birisi olsan bile meraklı olmalısın. Öğrenmek istediğin her şeyi merak ettiğin sürece öğrenme hızını iyileştirmek söz konusu olabilecektir. Merak etmek öğrenme performansını geliştirecektir.
Meraklı olmadığın zaman kendini yeni bilgilere karşı kapatmış olursun. Bu isteyeceğin bir şey değildir. En önemlisi öğrenme konusunda çok iştahlı olsan bile iştahını kapatacak bir şeydir. Dolayısıyla öğrenmek istediğin şey her ne ise o konuda meraklı olmaya çalışmalısın.
